 |
| Hà Nội và TP HCM có thể yêu cầu ô tô đạt chuẩn Euro 4 từ 2027 xe cũ giá rẻ gặp rủi ro lưu thông. |
Đề xuất mới của Bộ Nông nghiệp và Môi trường về lộ trình siết khí thải ô tô đang gây nhiều tranh luận, nhất là khả năng áp dụng chuẩn Euro 4 với toàn bộ xe chạy tại Hà Nội và TP. HCM từ ngày 1/1/2027. Dù vậy, đánh giá kỹ hơn cho thấy quy định này chủ yếu tác động đến nhóm xe rất cũ, trong khi phần lớn xe đời mới vốn đã đạt chuẩn khí thải cao và không chịu ảnh hưởng.
Theo nội dung đề xuất, tiêu chuẩn khí thải sẽ được phân bổ theo năm sản xuất. Xe trước năm 1999 áp dụng mức 1 tương đương Euro 1, xe giai đoạn 1999 – 2016 áp dụng mức 2 (Euro 2). Các mẫu xe sản xuất trong giai đoạn 2017-2021 phải đạt mức 3 từ năm 2026 và riêng tại hai đô thị lớn phải đạt mức 4 từ năm 2027. Với xe xuất xưởng từ 2022 trở đi, mục tiêu là áp dụng mức 5 vào 2032, hoặc sớm hơn (2028) tại Hà Nội và TP. HCM.
Nhìn từ thị trường xe hiện nay, phần lớn ô tô đang lưu thông đều không chịu tác động tiêu cực. Theo quyết định 49/2011 của Thủ tướng, các xe sản xuất và nhập khẩu từ 2017 đã phải tuân thủ chuẩn Euro 4. Tương tự, toàn bộ xe mới từ 2022 áp dụng chuẩn Euro 5 ngay từ khi xuất xưởng. Điều này đồng nghĩa những mẫu xe phổ biến trong phân khúc sedan, SUV, MPV hay bán tải từ 2017 đến nay đều đáp ứng yêu cầu, dù quy định mới có được thông qua.
 |
Vấn đề thực sự nằm ở nhóm xe cũ giá rẻ đang lưu hành, đa phần có tuổi đời 20-30 năm, giá bán chỉ vài chục đến hơn 100 triệu đồng. Những mẫu xe như Mitsubishi Lancer đời cũ, Toyota Corolla đời 1990 hoặc Kia Pride thường chỉ đáp ứng Euro 1 hoặc 2. Khi Hà Nội và TP. HCM yêu cầu Euro 2 tối thiểu từ 2029, những xe chỉ đạt Euro 1 có nguy cơ không còn đủ điều kiện vận hành trong nội đô. Tác động này được đánh giá là đáng kể đối với nhóm người dùng có ngân sách hạn chế, vốn lựa chọn xe cũ để phục vụ nhu cầu đi lại cơ bản.
Một điểm đáng chú ý khác được nêu trong các cuộc họp liên quan là vai trò của xe tải. Theo thống kê nội bộ được đề cập, khoảng 16% xe trong nhóm 2017 – 2021 là xe tải hoặc đầu kéo phục vụ logistics. Việc siết chuẩn khí thải đồng loạt tại hai thành phố lớn có thể khiến chi phí vận tải tăng, kéo theo tác động dây chuyền đến hoạt động cung ứng hàng hóa. Đây là nhóm phương tiện có thời gian khai thác dài, chi phí nâng cấp hoặc thay thế lớn, nên cần được xem xét trong lộ trình thực thi.
Viên Huy
Copy link
