Kinh doanh xe máy: Không dễ “móc hầu bao” người tiêu dùng Việt

(OTOFUN) - Đã qua rồi cái thời tạo sốt ảo cháy hàng để đẩy giá xe lên, người mua xe máy tại Việt Nam hiện nay có những tiêu chí khác biệt khi chọn xe, đồng thời biết đầu tư đồng tiền vào những giá trị xứng đáng hơn.

Thị trường bão hòa

Theo thống kê của Hiệp hội các Nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM), tổng sức mua xe máy trên toàn thị trường trong năm tài chính 2016 đạt gần 2,9 triệu chiếc, tăng 7% so với năm tài chính 2015.

Với tổng dung lượng dao động quanh mức 3 triệu chiếc/năm, thị trường xe máy Việt Nam được nhận định là đã chính thức chạm ngưỡng bão hòa. Tỷ lệ phổ biến xe máy ở Việt Nam đã đạt ngưỡng “khoảng 3 người 1 xe”, theo nhân định của Honda Việt Nam, và rất khó có thể tăng lên nữa.

Thị trường xe máy Việt Nam đã tới lúc bão hoà?

Tuy nhiên, từ nay đến 2020, theo kết quả nghiên cứu của Bộ Giao thông vận tải và Tổ chức hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) về quy hoạch của Hà Nội và Tp. Hồ Chí Minh, mô tô, xe máy vẫn là phương tiện giao thông chính của người dân. Dự báo đến năm 2020 việc sử dụng mô tô, xe máy ở Hà Nội chiếm tỉ lệ 30% và Tp. Hồ Chí Minh là 35%.

Như vậy, xe máy vẫn còn đất để phát triển, nhưng trong một quy mô thị trường không thể mở rộng hơn, các hãng xe đang lao vào một cuộc chiến giành giật thị phần và khai phá những nhu cầu sử dụng xe mới, với sự phân chia rõ nét về nhu cầu và thị hiếu người dùng.

Người mua xe: khó tính hơn nhiều

Những năm từ 2008 đến 2014, kinh doanh xe tay ga có lẽ là ngành “1 vốn 4 lời”. Có những thời điểm Honda Lead loạn giá đến hơn chục triệu Đồng, tương tự với các mẫu Honda Airblade, Honda SH, Yamaha Exciter, các đại lý bán lẻ đều có thể bán chênh lệch với giá đề xuất từ vài triệu đến mười mấy triệu Đồng, khách hàng vẫn ào ào xếp hàng mua xe.

Ngày nay, vẫn có tin sốt xe, cháy hàng, loạn giá, nhưng phần nhiều là chiêu trò nhà phân phối. Honda Winner ra mắt đã lâu, lúc đầu có tin đội giá gần chục triệu đồng, nhưng rất ít xe đến tay khách hàng. Người tiêu dùng chờ đợi thời điểm hợp lý để mua xe cho phù hợp với nhu cầu và túi tiền.

Khách hàng mua xe máy, không coi nó là phương tiện đi lại thuần túy nữa, mà ngày càng có những yêu cầu khắt khe hơn. Với đối tượng dân đô thị, xe máy sẽ tiếp tục phát huy các thế mạnh của nó trong việc di chuyển như giá thành, tính cơ động cao, tiết kiệm không gian và thời gian và thuận tiện hơn so với ô tô và phương tiện cộng cộng. Tuy nhiên, số lượng xe bão hòa khiến người dùng xe ở thành phố sẽ có nhu cầu phân cấp hơn đối với các dòng xe theo hướng thẩm mỹ, tiện ích và an toàn cao hơn, đi kèm đó là dịch vụ bán hàng và sau bán hàng chất lượng hơn.

Nhiều gương mặt mới đang rục rịch bước vào thị trường Việt Nam.

Trong bối cảnh đó, các hãng xe máy ở Việt Nam vẫn liên tục cập nhật các mẫu xe mới ra mắt. Tính từ đầu năm, Honda đã ra mắt Winner, SH ABS và SH Mode nâng cấp. Yamaha ra mắt xe Janus, TFX. Piaggio tung quân bài chiến lược là xe ga cao cấp Medley. Suzuki ra mắt Raider. Ngoài ra là hàng loạt các mẫu xe phân khối lớn từ các hãng Ducati, Harley Davidson, KTM, Kawasaki, BMW Motorrad…có cuộc đổ bộ mạnh mẽ vào thị trường Việt Nam.

Từ các mẫu xe mới được phân phối có thể thấy rõ cuộc chuyển dịch từ “lượng” sang “chất” để đáp ứng những đòi hỏi ngày càng đi vào chiều sâu hơn của người tiêu dùng.

Khi nhu cầu số đông đã hầu như được lấp đầy, người ta đi vào các nhu cầu “ngách” và sản xuất những mẫu xe với hàm lượng công nghệ và chất xám cao hơn. Xe côn tay, những mẫu xe “nhập môn” phân khối lớn ngày càng được chú trọng, và đáng nói nhất là phát triển mạnh của những mẫu xe tay ga cao cấp. Bên cạnh đó, công nghệ thông minh mới và nâng cao tính an toàn cho sản phẩm là đặc điểm rõ nét ở các mẫu xe máy 2016 – 2017.

Xe tay ga công nghệ cao: chọn người tiên phong, hay kẻ đi sau khôn khéo?

Để nói đến những mẫu xe máy đầu tiên đặt nền móng cho xe tay ga cao cấp “made in Vietnam”, không thể không nhắc đến Piaggio và Vespa. Trước khi Piaggio chính thức có nhà máy tại Việt Nam, tất cả những mẫu xe tay ga cao cấp thời bấy giờ đều là xe nhập khẩu. Honda Avenis, Spacy, SH, Dylan, PS, Vespa LX là những cái tên đáng mơ ước thời bấy giờ, một phần vì xuất xứ hàng nhập khẩu từ châu Âu, giá thành cao, kiểu dáng thời trang và công nghệ vượt trội hơn hàng sản xuất trong nước. Mặc dù, ngay tại thời điểm đó, Honda, Yamaha, Suzuki đã kinh doanh nhiều năm ở Việt Nam.

Piaggio Vespa Primavera, Sprint và trước kia là LX và S
là những mẫu xe ga cao cấp đầu tiên được sản xuất tại Việt Nam.

Với sự có mặt của nhà máy Piaggio Việt Nam tại Vĩnh Phúc và “phát súng” đầu tiên là mẫu xe tay ga ăn khách Vespa LX, người Việt đã tiếp xúc dễ dàng hơn với xe ga cao cấp được sản xuất ngay tại Việt Nam với giá thành rẻ hơn.

Sau đó, Khi LX đã thổi làn gió mới vào cho thị trường xe ga cao cấp đô thị, chúng ta mới có Honda SH phiên bản sản xuất trong nước, rẻ hơn SH nhập từ Ý.

Piaggio Medley mang nhiều công nghệ mới tới với phân khúc xe ga cao cấp tại Việt Nam.

Hiện tại, nếu để xếp vào phân khúc xe tay ga cao cấp sản xuất trong nước, chúng ta có Piaggio với các mẫu xe như: Vespa Primavera, Vespa Sprint (tiền thân là Vespa LX và Vespa S) và Piaggio Medley. Honda Việt Nam có đại diện duy nhất là Honda SH, Yamaha và Suzuki hiện chưa có sản phẩm nào trong phân khúc này. Nhắc đến Piaggio, người ta thường liên tưởng tới những chiếc xe tay ga chú trọng nhiều vào sự thời trang và đậm chất lịch lãm của châu Âu. Trong khi đó, Honda SH lại sở hữu dáng vẻ bề thế, đôi lúc còn hơi dữ dằn và đáp ứng được các yêu cầu thực dụng của người dùng Việt Nam.

Đi cùng với danh tiếng và giá trị thẩm mỹ trong từng sản phẩm, thì cái làm nên điều đặc biệt của một sản phẩm cao cấp là hàm lượng công nghệ cao và chất xám trong đó. Nếu như trước đây trong một thời gian dài, những mẫu xe Honda SH vẫn là đối tượng ưa thích của giới đạo chích, thì người dùng xe Vespa từ thời LX, cho tới nay là Primavera hay Sprint, Piaggio Medley lại tự tin với tài sản của mình hơn nhiều, vì công nghệ chống trộm bằng khóa từ đã được Piaggio và Vespa áp dụng từ khá lâu.

Sau khi Medley và các mẫu Vespa lần lượt được trang bị ABS,
Honda Việt Nam cũng nhanh chóng mang tính năng này lên chiếc SH 2017.

Cũng tương tự, khi người đi xe máy ngày càng quan tâm hơn đến việc bảo vệ an toàn cho bản thân mình, thì Vespa là thương hiệu xe ga đầu tiên ứng dụng phanh ABS cho xe máy ở Việt Nam. Honda cũng nhanh chóng trang bị công nghệ này cho chiếc SH vừa ra mắt của họ, tuy nhiên mức giá cho một chiếc SH có ABS lại không dễ chịu chút nào: 76 triệu cho bản 125i và 90 triệu cho bản 150i, chưa kể bị các HEAD "hét" giá.

Trong khi Honda dường như đang "ngủ quên trên chiến thắng" với đứa con cưng SH của mình thì quãng thời gian vài năm trở lại đây, Piaggio lại rất tích cực ra mắt những mẫu xe mới cũng như chủ động trang bị công nghệ mới cho sản phẩm của họ. Các đại lý Piaggio xuất hiện nhiều thêm, những tiệm sửa xe sau hơn một thập kỷ "điều trị" những LX nhập, LX Việt hay Primavera thì ngày càng sẵn đồ và lành nghề hơn. Những ưu thế của Honda như phụ tùng phổ biến, dễ sửa chữa, bảo dưỡng đang dần bị các đối thủ khác đuổi kịp.

Khi khoảng cách về giá hay các giá trị thực dụng cho đời sống hằng ngày gần như đã được xoá nhoà, lẽ tất nhiên người tiêu dùng sẽ hướng đến yếu tố thẩm mỹ, danh tiếng thương hiệu hay sự tiên phong thay đổi. Và họ thì ngày càng tỏ ra khôn ngoan hơn trong việc sử dụng đồng tiền của mình để có được một phương tiện đi lại thuận tiện, phong cách và an toàn.