 |
| Đại diện Hội đồng Giám khảo trả lời các câu hỏi phỏng vấn từ phóng viên |
Đại diện Hội đồng Giám khảo trả lời các câu hỏi phỏng vấn từ Phóng viên, Báo chí về chương trình Xe Của Năm 2026 gồm có:
- Ông Nguyễn Đại Hoàng, Tổng Giám đốc OTV Media, Admin Sáng lập Cộng đồng Otofun
- Ông Phạm Thành Lê, Admin Cộng đồng Otofun
- PGS.TS Đàm Hoàng Phúc, Giám đốc chương trình đào tạo kỹ thuật ô tô ĐH Bách Khoa
Tại chương trình, BTC đã giải đáp các thắc mắc của Phóng viên, Báo chí đến tham dự
Sau buổi trải nghiệm lái thử hôm nay, tôi nhận thấy chương trình đang chia phân khúc xe bán tải thành hai nhóm gồm bán tải đa dụng và bán tải phong cách. Xin các giám khảo cho biết vì sao lại có sự phân chia này?
Ông Nguyễn Đại Hoàng: Đối với dòng xe bán tải, nhu cầu sử dụng của người tiêu dùng hiện nay khá đa dạng. Thực tế cho thấy có những mẫu xe được sử dụng chủ yếu tại công trường hoặc phục vụ mục đích chuyên chở hàng hóa. Theo đánh giá của Hội đồng Giám khảo, những mẫu xe này thường nằm trong phân khúc giá khoảng 750 triệu đồng trở xuống.
Bên cạnh đó, cũng có nhiều mẫu xe bán tải được người dùng lựa chọn cho mục đích di chuyển hằng ngày, đi chơi hay sử dụng cá nhân - thường được gọi là những mẫu xe “đi cà phê”, mang tính phong cách, sang trọng, như Ford Ranger Raptor chẳng hạn. Những xe này ít khi được dùng cho công việc chuyên chở hay công trường đúng với mục tiêu ban đầu của dòng bán tải. Thay vào đó, chúng phục vụ cho gia đình hoặc nhiều mục đích khác, hướng tới nhóm khách hàng có ngân sách cao hơn và nhu cầu sử dụng cao cấp hơn, đặc biệt về hệ thống treo, tiện nghi và trải nghiệm vận hành.
Chính từ những khác biệt đó, chúng tôi chia xe bán tải thành hai nhóm: một nhóm tập trung vào nhu cầu chuyên chở đa dụng và nhóm còn lại là bán tải phong cách.
Việc không phân loại xe theo gầm cao và gầm thấp liệu có gây khó khăn cho cộng đồng trong quá trình bình chọn hay không? Bởi trên thực tế, vẫn có nhiều người dùng xuất phát từ sở thích xe gầm cao hoặc gầm thấp, sau đó mới cân đối tài chính để đưa ra quyết định mua xe.
Ông Phạm Thành Lê: Thực tế, vấn đề này đã được đặt ra ngay trong buổi họp đầu tiên của Hội đồng Giám khảo và chúng tôi đã trao đổi khá kỹ. Cũng có những ý kiến cho rằng nếu không phân loại, người dùng sẽ gặp khó khăn trong việc lựa chọn giữa xe gầm cao và xe gầm thấp. Tuy nhiên, sau khi thảo luận, Hội đồng Giám khảo thống nhất quan điểm rằng hiện nay, khi quyết định mua một mẫu xe, đa số người tiêu dùng ưu tiên yếu tố giá bán và khả năng tài chính trước tiên. Từ ngân sách sẵn có, họ sẽ cân nhắc giá trị mà chiếc xe mang lại, như số chỗ ngồi, trang bị tiện nghi và mức độ đáp ứng nhu cầu sử dụng.
Chính vì vậy, chúng tôi quyết định không phân loại theo xe gầm cao hay gầm thấp, mà tập trung vào nhóm xe gia đình và mức giá bán của các dòng xe để phù hợp hơn với thói quen lựa chọn của người tiêu dùng hiện nay.
 |
| Theo ông Phạm Thành Lê, người tiêu dùng hiện đang ưu tiên vào nhu cầu giá tiền để lựa chọn xe |
Ông Nguyễn Đại Hoàng: Tất cả các mẫu xe đang được bán trên thị trường đều được chúng tôi đưa vào các phân khúc để người tiêu dùng có thể tham gia bình chọn. Trong mỗi phân khúc, người dùng có thể xem chi tiết cấu hình xe và dễ dàng lọc danh sách để lựa chọn những mẫu phù hợp với nhu cầu của mình.
Thực tế, khái niệm xe gầm thấp hay gầm cao hiện nay chỉ mang tính tương đối. Có những mẫu sedan nhưng khoảng sáng gầm khá cao, trong khi một số mẫu CUV lại có thiết kế gầm thấp hơn so với hình dung thông thường. Chính vì vậy, việc phân loại thuần túy theo gầm cao hay gầm thấp chỉ mang tính tham khảo, trong khi nhu cầu sử dụng của người tiêu dùng lại rất đa dạng.
Do đó, việc chia xe theo các phân khúc được chúng tôi xác định là nhằm hỗ trợ người tiêu dùng dễ dàng lựa chọn hơn, dựa trên nhu cầu thực tế, đặc biệt là nhu cầu sử dụng trong gia đình. Theo định hướng của chúng tôi, tiêu chí đầu tiên vẫn là phân khúc giá, phù hợp với ngân sách của người mua. Sau đó, người dùng sẽ tiếp tục sàng lọc theo mục đích sử dụng cụ thể.
Có người ưu tiên những mẫu xe dành cho gia đình, có người lại lựa chọn những mẫu xe nhỏ gọn phục vụ việc đi lại hằng ngày, cũng có người cần xe đáp ứng nhu cầu đi du lịch, di chuyển đường dài. Những nhu cầu này rất đa dạng. Trước đây, chúng tôi từng áp dụng cách phân khúc phổ biến trong lĩnh vực truyền thông, như chia theo kích thước xe. Tuy nhiên, theo thời gian, cách tiếp cận này đã được điều chỉnh để phù hợp hơn với thực tế đánh giá và mong muốn của người tiêu dùng.
Năm nay, đây là một thay đổi lớn khi chúng tôi chuyển sang cách phân loại theo nhóm người dùng và nhu cầu sử dụng, thay vì các tiêu chí mang tính kỹ thuật thuần túy như trước.
So với năm ngoái, bộ tiêu chí năm nay đã được tinh gọn, giảm từ 8 xuống còn 6 tiêu chí. Vậy lý do vì sao hai tiêu chí đổi mới sáng tạo và hiệu quả năng lượng môi trường không còn được tách riêng?
PGS.TS Đàm Hoàng Phúc: Thực tế, hai tiêu chí đổi mới sáng tạo và hiệu quả môi trường không phải là bị loại bỏ, mà chỉ là không còn thể hiện riêng rẽ trong bộ tiêu chí như trước. Ví dụ, hiệu quả năng lượng về môi trường hiện đã được lồng ghép trong tiêu chí kinh tế. Một mẫu xe có hiệu quả năng lượng cao thì đồng nghĩa với chi phí vận hành tốt, mang lại hiệu quả kinh tế cao, và yếu tố này vẫn được chúng tôi tính đến khi chấm điểm, thậm chí ở mức độ tổng hợp hơn, giúp người tiêu dùng có cái nhìn toàn diện hơn.
Bên cạnh đó, trong bối cảnh xu hướng xe điện ngày càng phát triển mạnh, nếu tách riêng tiêu chí hiệu quả năng lượng sẽ tạo ra sự bất lợi cho các dòng xe sử dụng động cơ đốt trong, vốn có mức hiệu quả năng lượng thấp hơn. Việc đánh giá dựa trên số tiền mà người tiêu dùng bỏ ra so với giá trị nhận được sẽ rõ ràng và minh bạch hơn trong bối cảnh thị trường hiện nay.
Tương tự, tiêu chí đổi mới sáng tạo cũng đã được tích hợp thông qua các yếu tố công nghệ cụ thể. Những công nghệ mới, mang tính đổi mới sáng tạo, được phản ánh trực tiếp trong các tiêu chí khác như hệ thống an toàn, trang bị và tính năng của xe, thay vì tách thành một nhóm riêng.
Mục tiêu cuối cùng khi xây dựng bộ tiêu chí là mang tính định hướng và dẫn dắt người tiêu dùng. Nếu có quá nhiều tiêu chí, người dùng sẽ dễ bị rối và khó đưa ra quyết định mua xe. Vì vậy, chúng tôi chủ trương tinh gọn bộ tiêu chí ở mức hợp lý nhất, để người tiêu dùng có thể dễ dàng áp dụng theo cách hiểu của mình, từ đó đưa ra lựa chọn mua xe dễ dàng và chính xác hơn.
 |
| PGS.TS Đàm Hoàng Phúc cho biết việc rút gọn bộ tiêu chí sẽ giúp người tiêu dùng dễ dàng hơn trong lựa chọn các hãng xe |
Ông Nguyễn Đại Hoàng: Thực tế, một số tiêu chí không phải là bị loại bỏ mà được lồng ghép vào các tiêu chí khác. Chẳng hạn, những yếu tố liên quan đến công nghệ hiện được tích hợp trong tiêu chí số 6. Tiêu chí này không chỉ đánh giá khả năng vận hành mà còn bao hàm các yếu tố về công nghệ, cũng như những nội dung liên quan đến các dạng năng lượng mới.
Bên cạnh đó, các yếu tố về năng lượng hiện nay được phản ánh khá rõ trong chi phí vận hành, bao gồm mức tiêu thụ nhiên liệu và mức tiêu thụ năng lượng của xe. Trước đây, việc đưa các yếu tố về năng lượng hay các giải thưởng, danh hiệu liên quan đến công nghệ mới vào bộ tiêu chí mang tính dẫn dắt, nhằm thể hiện xu hướng của thị trường. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, khi số lượng các mẫu xe hybrid và xe điện thuần túy được đưa về Việt Nam ngày càng nhiều, xu hướng này đã trở nên rất rõ ràng và không còn cần phải tách riêng thành một tiêu chí độc lập.
Bộ tiêu chí hiện nay không chỉ phản ánh bức tranh của thị trường năm 2025, mà còn thể hiện xu hướng của năm 2026. Đây chính là lý do chúng tôi điều chỉnh và thay đổi bộ tiêu chí đánh giá. Thông qua kết quả của chương trình, người tiêu dùng có thể nhìn thấy rõ hơn xu hướng thị trường, những nghiên cứu về hành vi người dùng trong năm 2026, cũng như các mẫu xe phù hợp với nhu cầu sử dụng trong giai đoạn tới.
Việc chỉ lựa chọn các mẫu xe có giá dưới 2 tỷ đồng liệu có khiến chương trình bỏ sót nhu cầu của nhóm người tiêu dùng hướng tới những mẫu xe ở phân khúc giá cao hơn?
Ông Nguyễn Đại Hoàng: Như chúng tôi đã chia sẻ, nếu nhìn vào số liệu thị trường, các mẫu xe có giá trên 2 tỷ đồng hiện có doanh số rất hạn chế. Trong khi đó, mục tiêu của chương trình là hướng tới người tiêu dùng phổ thông và phục vụ cho số đông. Thị trường ô tô Việt Nam mỗi năm đạt khoảng 500.000–600.000 xe, và nhóm xe có giá trên 2 tỷ chỉ chiếm một tỷ lệ rất nhỏ, nên chúng tôi cho rằng chưa cần thiết phải phản ánh trong khuôn khổ chương trình này.
Đối với những khách hàng có ngân sách từ 2 tỷ đồng trở lên, thậm chí 3–5 tỷ đồng, nhu cầu sử dụng thường mang tính cá nhân và đặc thù hơn, khác với nhóm người tiêu dùng phổ thông mà chương trình đang hướng tới.
Chính vì vậy, trong khuôn khổ chương trình Xe của năm 2026, chúng tôi quyết định không đưa các mẫu xe có giá từ 2 tỷ đồng trở lên vào danh sách đánh giá và bình chọn.
 |
| 9 phân khúc xe được đưa ra trong Chương trình Xe Của Năm 2026 |
Theo kết quả năm ngoái, có thể thấy chưa có mẫu xe Trung Quốc nào xuất hiện, nhưng năm nay số lượng các hãng xe Trung Quốc tham gia lại khá nhiều. Hội đồng Giám khảo đánh giá thế nào về sự thay đổi này? Việc các hãng xe Trung Quốc có khả năng đạt giải năm nay liệu có tác động đến lựa chọn của người tiêu dùng và doanh số xe Trung Quốc tại Việt Nam trong thời gian tới?
Ông Nguyễn Đại Hoàng: Trong năm 2025, có thể thấy rất rõ việc nhiều hãng xe Trung Quốc chính hãng đã gia nhập thị trường Việt Nam, đồng thời mang tới số lượng lớn các mẫu xe mới. Ngay từ thời điểm diễn ra chương trình Xe của năm 2025 vào cuối năm 2024 và đầu năm 2025, đã có không ít thương hiệu xe Trung Quốc giới thiệu các sản phẩm mới tới thị trường.
Trong suốt năm 2025, sự xuất hiện của xe Trung Quốc trên các phương tiện truyền thông và các kênh thông tin về ô tô cũng gia tăng đáng kể. Đặc biệt, với việc các hãng xe Trung Quốc triển khai mạnh mẽ các hoạt động truyền thông và marketing, quan điểm của người tiêu dùng về xe có xuất xứ từ Trung Quốc đã thay đổi khá nhiều. Có thể nói, năm 2025 là một năm ghi nhận xu hướng xe Trung Quốc bắt đầu được tiêu thụ rõ nét tại thị trường Việt Nam.
Hiện nay, chúng ta chưa có đầy đủ số liệu thống kê chính thức từ toàn thị trường do một số hãng xe Trung Quốc chưa công bố doanh số cụ thể. Tuy nhiên, theo thông tin từ các hãng, có thể lấy ví dụ như MG. Sau khoảng một năm hoạt động, đến tháng 7/2025 đã đạt doanh số khoảng 10.000 xe. Trong thời gian tới, con số này được dự báo sẽ tiếp tục tăng, tương tự như các thương hiệu khác như BYD, Omoda & Jaecoo và một số hãng xe Trung Quốc khác, đều ghi nhận mức tăng trưởng tích cực theo đánh giá từ phía doanh nghiệp. Điều này cho thấy xu hướng người tiêu dùng Việt Nam ngày càng sẵn sàng chấp nhận các hãng xe có nguồn gốc từ Trung Quốc. Xét về mẫu mã, các dòng xe này ngày càng đa dạng; về thiết kế, hiệu suất và trang bị, cũng đã có nhiều thay đổi rõ rệt. Đáng chú ý, hầu hết các mẫu xe được đưa về Việt Nam đều là những sản phẩm mới, đáp ứng khá tốt nhu cầu của thị trường.
Với vai trò là một chương trình phản ánh xu hướng tiêu dùng và mong muốn thực tế của thị trường, chúng tôi không hạn chế bất kỳ hãng xe nào, miễn là đó là những thương hiệu được phân phối chính thức tại Việt Nam. Đồng thời, chúng tôi cũng khuyến khích các hãng có hoạt động lắp ráp, hệ thống bảo hành, hậu mãi và phân phối bài bản, nhằm giúp người tiêu dùng yên tâm hơn, xóa bỏ những e ngại trước đây về việc “vào rồi rút lui” của một số hãng xe Trung Quốc. Thực tế hiện nay đã rất khác, khi có những thương hiệu đã triển khai lắp ráp ngay tại Việt Nam, thể hiện cam kết lâu dài với thị trường.
Nhìn lại lịch sử thị trường ô tô Việt Nam, có thể thấy sự dịch chuyển luôn diễn ra theo từng giai đoạn: từ thời kỳ xe nhập khẩu chiếm ưu thế, đến giai đoạn các mẫu xe có nguồn gốc từ Hàn Quốc phát triển mạnh. Thị trường luôn có sự phân hóa và thay đổi. Những hãng xe mang đến danh mục sản phẩm đa dạng, phù hợp với nhu cầu người dùng và có mức giá cạnh tranh sẽ có cơ hội tồn tại và phát triển.
Do đó, khả năng một số hãng xe Trung Quốc có mẫu xe đạt danh hiệu trong năm nay là hoàn toàn có thể xảy ra. Tuy nhiên, kết quả cuối cùng vẫn phụ thuộc vào đánh giá của người tiêu dùng và chấm điểm của Hội đồng Giám khảo.
PGS.TS Đàm Hoàng Phúc: Tôi xin bổ sung thêm một số ý như sau. Trước hết, Hội đồng Giám khảo không đánh giá xe dựa trên nguồn gốc xuất xứ, mà căn cứ hoàn toàn vào bộ 6 tiêu chí đã được xây dựng. Việc đánh giá phải xuất phát từ nhu cầu của thị trường và người tiêu dùng, xem các mẫu xe đó có thực sự phù hợp hay không. Trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng thay đổi rất nhanh, cách tiếp cận đánh giá cũng cần linh hoạt để bám sát thực tế thị trường.
Chính vì vậy, cơ chế chấm điểm với 50% đến từ bình chọn của người tiêu dùng và 50% từ Hội đồng Giám khảo được thiết kế nhằm tạo ra sự cân bằng trong kết quả đánh giá.
Bên cạnh đó, nhận định của bạn là hoàn toàn chính xác khi trong năm vừa qua, các hãng xe Trung Quốc đã đẩy mạnh hoạt động truyền thông và marketing. Tuy nhiên, đây cũng là một “con dao hai lưỡi”, bởi việc truyền thông mạnh có thể mang lại hình ảnh tích cực, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ thông tin chưa thực sự đầy đủ hoặc chính xác. Do đó, nhiệm vụ của Hội đồng Giám khảo là cùng nhau làm việc một cách minh bạch nhất, giúp người tiêu dùng có nhận thức rõ ràng hơn. Những điểm mạnh, những điều làm tốt cần được ghi nhận; đồng thời, những hạn chế chưa đạt cũng phải được chỉ ra thẳng thắn.
Đó chính là tinh thần và mục tiêu mà Hội đồng Giám khảo hướng tới trong quá trình đánh giá.
“Xe Của Năm” (Car of the Year) là chương trình uy tín trong ngành công nghiệp ô tô. Đây là chương trình đầu tiên tại Việt Nam được tổ chức hàng năm với quy mô toàn quốc, chính thức khởi động từ năm 2021. Chương trình được xây dựng trên sự kết hợp giữa đánh giá chuyên môn của Hội đồng Giám khảo uy tín và sự tham gia bình chọn rộng rãi của người tiêu dùng, qua đó đảm bảo tính phù hợp, công bằng và minh bạch. Minh chứng cho sự quan tâm lớn, năm 2025 đã có trên 80.000 người tham gia bình chọn trên website xecuanam.vn. Mục tiêu chính của “Xe Của Năm” là nhận diện và tôn vinh những mẫu xe mới nổi bật nhất dựa trên một loạt các tiêu chí khắt khe như giá và giá trị bán lại, chi phí vận hành, độ bền và độ tin cậy, an toàn, thiết kế và tiện nghi, khả năng vận hành và công nghệ. Chương trình mang ý nghĩa quan trọng khi không chỉ tôn vinh những xe xuất sắc mà còn phản ánh, thúc đẩy sự tiến bộ của ngành công nghiệp, đồng thời là công cụ giúp phản ánh xu hướng thị trường và hỗ trợ đắc lực cho quyết định mua sắm của người tiêu dùng trong năm tiếp theo. Chương trình Xe Của Năm 2026 được tổ chức và bình chọn từ 23/12/2025 và sẽ chính thức công bố kết quả vào 14/01/2026. Link bình chọn cho Xe Của Năm 2026: xecuanam.vn |
Sunday
Copy link
