![]() |
BYD hiện đang là nhà sản xuất xe điện lớn nhất Trung Quốc |
Ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc đang đối mặt với sự giám sát ngày càng chặt chẽ từ cơ quan chức năng trong nước, khi một hiện tượng được gọi là “xe cũ 0 km” làm dấy lên quan ngại về tính minh bạch và sự bền vững của thị trường. Theo một báo cáo từ Reuters, Bộ Thương mại Trung Quốc đã tổ chức một cuộc họp khẩn vào chiều ngày thứ ba (27/5) với các hãng xe lớn như BYD và Dongfeng Motor, hiệp hội ngành và nền tảng mua bán xe trực tuyến để cùng thảo luận về vấn đề này.
Tại Trung Quốc, “xe cũ 0 km” là cụm từ dùng để chỉ những chiếc xe đã được đăng ký, có biển số và được tính là đã bán, nhưng thực tế chưa từng được sử dụng. Nói cách khác, chúng là xe mới nguyên, nhưng lại được đem bán ở thị trường xe cũ giá rẻ. Hiện tượng này đã được tiết lộ sau một cuộc phỏng vấn trong tuần trước giữa Sina Finance và ông Ngụy Kiến Quân, Chủ tịch Tập đoàn Great Wall Motor. Ông nhận định đây là hậu quả của cuộc chiến giá cả kéo dài nhiều năm trong ngành ô tô Trung Quốc, đặc biệt là xe điện.
“Hiện nay, Evergrande trong ngành ô tô đã tồn tại, nhưng nó chưa sụp đổ,” ông Ngụy nói, ám chỉ sự tương đồng giữa tình trạng hiện tại của mảng xe điện và cuộc khủng hoảng tai tiếng của tập đoàn bất động sản Evergrande. Ông ước tính có từ 3.000 đến 4.000 cửa hàng trên những nền tảng buôn bán xe cũ đang giúp tiêu thụ những chiếc xe “cũ mà mới”.
Cách thức hoạt động của hiện tượng “xe cũ 0 km” được cho là khá đơn giản. Bước thứ nhất, các nhà sản xuất “bán” xe trên giấy tờ cho các đại lý hoặc đối tác. Sau đó, xe được đăng ký hợp pháp, giúp nhà sản xuất ghi nhận lượng xe bán ra hàng tháng và có thể tận dụng các khoản trợ cấp của chính phủ. Tiếp theo, những chiếc xe này được đưa vào thị trường xe cũ một cách thầm lặng và rao bán như đã qua sử dụng cho dù thực chất vẫn là xe mới hoàn toàn.
![]() |
BYD bị nghi ngờ đã sử dụng hiện tượng "xe cũ 0 km" để thúc đẩy số liệu hàng tháng |
Việc này trông có vẻ như là một tình huống "đôi bên cùng có lợi" khi các hãng xe đạt được mục tiêu lượng tiêu thụ và người tiêu dùng mua được xe mới với giá rẻ. Nhưng thực tế nó lại tạo ra nhiều câu hỏi về vấn đề lạm dụng trợ cấp, kẽ hở pháp lý và tính lành mạnh của thị trường. Một nguồn tin ẩn danh chia sẻ với Reuters rằng: “chiến thuật này được xem là một phương pháp tiềm năng đối với các nhà sản xuất và đại lý để hỗ trợ lượng tiêu thụ xe mới khi họ cố gắng đạt chỉ tiêu táo bạo”.
Cuộc họp do Bộ Thương mại Trung Quốc tổ chức báo hiệu mối lo ngại sâu sắc hơn về hệ quả tài chính và đạo đức của hiện tượng "xe cũ 0 km." Với lĩnh vực xe điện được nhà nước trung ương hậu thuẫn mạnh mẽ và gắn chặt với chính sách phát triển công nghiệp hóa, bất kỳ hành vi gian lận nào về số liệu xe mới bán ra đều có thể gây ảnh hưởng lớn. Vấn đề này còn phản ánh tình hình cạnh tranh khốc liệt và sự mất cân bằng trong ngành xe điện Trung Quốc, nơi các hãng có thể sẵn sàng bất chấp thủ đoạn để vươn lên dẫn đầu.
Nhìn chung, hiện tượng “xe cũ 0 km” chính là một lời cảnh báo về những hậu quả ngoài dự tính của việc chạy theo doanh số và tăng trưởng quá độ. Mặc dù nhà sản xuất và người tiêu dùng xe điện có thể được lợi trước mắt, nhưng hệ lụy lâu dài đối với toàn ngành công nghiệp và thị trường là điều không thể bỏ qua.
Duy Thành