![]() |
Chính phủ kêu gọi ngành xe điện Trung Quốc xem xét lại chiến lược phát triển và điều chỉnh quy mô đầu tư. |
Thị trường xe điện (EV) của Trung Quốc đã có những bước phát triển đáng chú ý và hiện đóng vai trò quan trọng trên bản đồ ngành công nghiệp ô tô toàn cầu. Tuy nhiên, số lượng mẫu xe lưu hành rất lớn đang làm dấy lên câu hỏi về tính bền vững của thị trường. Các thương hiệu mới liên tục xuất hiện, trong khi nguồn cung đã vượt quá nhu cầu tiêu dùng nội địa, qua đó dẫn đến sự cạnh tranh gay gắt giữa các nhà sản xuất. Thậm chí xuất hiện tình trạng chơi xấu lẫn nhau.
Thời gian gần đây, những lo ngại này đang được các cơ quan chức năng và lãnh đạo cấp cao của Trung Quốc quan tâm. Trong tuần trước, một số cơ quan quản lý và lãnh đạo chính trị, bao gồm cả Tổng Bí thư kiêm Chủ tịch nước Tập Cận Bình, đã kêu gọi ngành xe điện nước này xem xét lại chiến lược phát triển và điều chỉnh quy mô đầu tư.
Một vấn đề nổi bật là cuộc chiến giá đang diễn ra giữa các nhà sản xuất EV. Một số công ty, đặc biệt là BYD, đã đã gây sức ép lớn lên các nhà cung cấp và đối tác nhằm hạ giá để giảm chi phí sản xuất. Điều này khiến giá xe điện trở nên rất thấp, nhưng đồng thời tạo áp lực lớn lên chuỗi cung ứng, với một số nhà cung cấp báo cáo tình trạng bị chậm thanh toán.
Để đối phó, các hãng xe gần đây đã thống nhất thực hiện thời hạn thanh toán tiêu chuẩn 60 ngày cho các nhà cung cấp. Tuy nhiên, chính phủ Trung Quốc đang yêu cầu những hành động sâu hơn. Theo Tân Hoa Xã, các quan chức cấp cao đã tổ chức cuộc họp nhằm thúc đẩy việc kiểm soát giá chặt chẽ hơn và thiết lập các cơ chế điều tiết lâu dài để giữ sự ổn định cho thị trường. Họ kêu gọi chấm dứt các “đợt giảm giá phi lý,” được định nghĩa là hành vi cố tình bán xe dưới giá thành nhằm lôi kéo người tiêu dùng.
![]() |
Sự canh tranh khốc liệt của thị trường xe điện Trung Quốc sẽ khiến nhiều thương hiệu nhỏ "biến mất" trong tương lai |
Nhưng mọi chuyện không dừng lại ở đó. Tờ Financial Times đã đưa tin về những chỉ trích mới từ chính phủ Trung Quốc, lần này trực tiếp từ Tổng Bí thư Tập Cận Bình. Ông bày tỏ quan ngại về một số công nghệ mới, bao gồm cả trí tuệ nhân tạo và phát triển xe điện, đồng thời đặc biệt lưu ý đến tình trạng các chính quyền địa phương đầu tư vào các công ty xe ô tô. “Tất cả các tỉnh trong cả nước đều phải phát triển các ngành công nghiệp theo những hướng này sao?”, ông Tập được cho là đã đặt câu hỏi như vậy.
Ông Tập hoàn toàn có lý khi đặt ra nghi vấn đó. Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đang không chỉ nhận được hỗ trợ từ nhà nước, mà còn từ chính quyền địa phương với mục tiêu thúc đẩy nền kinh tế khu vực. Điều này đã góp phần dẫn đến tình trạng dư thừa công suất và sản lượng vượt quá nhu cầu.
Trước mắt, Trung Quốc rõ ràng vẫn sẽ tiếp tục thúc đẩy sản xuất xe điện. Tuy nhiên, ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy mức độ đầu tư và số lượng mẫu xe như hiện nay là không bền vững. Ngay cả với thị trường lớn hơn tỷ dân thì cũng không có đủ chỗ cho tất cả các đối thủ. Nhiều thương hiệu xe điện không tạo ra lợi nhuận, và đang tồn tại vấn đề lớn về việc có quá nhiều nhà máy trong khi nhu cầu không đủ.
Vẫn chưa rõ chính phủ Trung Quốc sẽ hành động như thế nào để điều chỉnh ngành công nghiệp EV của mình. Điều ai cũng có thể thấy lúc này là có quá nhiều đối thủ cạnh tranh, và việc hợp nhất các thương hiệu là hiện tượng khó tránh khỏi. Đó là điều vốn sẽ xảy ra theo thời gian, và bây giờ có thể nó sẽ diễn ra nhanh hơn so với dự đoán.
Duy Thành