Lý do tại sao pin xe điện sẽ không bị vứt bỏ ra bãi rác

Pin xe điện có tuổi thọ rất dài, thậm chí dài hơn cả bản thân xe.

Trong bối cảnh số lượng xe điện ngày càng tăng mỗi năm, một trong những lo ngại phổ biến nhất đó là số phận của pin sau khi hết thời gian sử dụng hoặc xe hỏng giữa chừng. Nhiều người đặt câu hỏi rằng: Liệu những bộ pin lớn, có khả năng gây ô nhiễm này có bị đem vứt ra bãi rác chỉ sau vài năm sử dụng? Câu trả lời là: không, và có nhiều lý do thuyết phục để giải thích điều đó.

Pin xe điện có tuổi thọ rất dài

Trái ngược với quan điểm rằng pin xe điện bị xuống cấp nhanh, dữ liệu thực tế cho thấy chúng thường có tuổi thọ lâu hơn cả chiếc xe. Hầu hết pin lithium-ion trên xe điện vẫn giữ được 70–80% dung lượng sau 8–10 năm sử dụng. Ví dụ, dữ liệu từ Tesla cho thấy pin chỉ mất khoảng 10% dung lượng sau hơn 240.000 km. Các dòng xe như Nissan Leaf hay Chevrolet Bolt được sản xuất từ những năm đầu vẫn đang chạy tốt trên đường, nhiều chủ xe báo cáo rằng hiệu suất pin vẫn ổn định sau cả thập kỷ.

Để ủng hộ vấn đề này, luật pháp tại Mỹ yêu cầu các nhà sản xuất bảo hành pin xe điện ít nhất 8 năm hoặc 160.000 km, tùy điều kiện nào đến trước. Một số bang như California thậm chí còn yêu cầu thời gian bảo hành dài hơn. Do chi phí thay pin rất cao, các nhà sản xuất buộc phải chế tạo pin sao cho có độ bền tối đa bằng cách sử dụng hệ thống làm mát hiệu quả, phần mềm quản lý pin thông minh và giới hạn sạc an toàn để kéo dài tuổi thọ.

Pin cũ vẫn còn giá trị sử dụng

Ngay cả khi pin xe điện không còn đủ mạnh để sử dụng cho việc lái hàng ngày (thường là dưới 70–80% dung lượng gốc), chúng vẫn còn rất hữu ích cho những ứng dụng ít khắt khe hơn, ví dụ như lưu trữ điện tại chỗ.

Pin xe điện cũ có thể được tái sử dụng cho các mục đích khác nhau

Một ví dụ điển hình đến từ kỹ sư người Australia Francisco Shi, theo trang CleanTechnica. Shi thực hiện công việc thu mua pin xe điện từ các bãi phế liệu và kết hợp chúng với tấm pin mặt trời và hệ thống kết nối lưới điện tại một nhà máy công nghiệp cũ. Khi nhu cầu dùng điện thấp hoặc khi mặt trời chiếu sáng chói, anh sạc các pin này. Sau đó, vào giờ cao điểm, anh bán lại điện lữu trữ cho lưới điện chung và mang về lợi nhuận vài ngàn USD mỗi tháng. Mô hình của Shi vừa tạo thêm thu nhập cá nhân, vừa giúp ổn định hệ thống điện quốc gia, và khuyến khích tái sử dụng vật liệu có sẵn.

Đây không phải là trường hợp đơn lẻ. Các công ty như B2U Storage Solutions ở California cũng đang triển khai các hệ thống tái sử dụng pin xe điện tương tự ở quy mô lớn. Trong một dự án thử nghiệm, họ đã kết hợp các bộ pin cũ từ Nissan Leaf để xây dựng kho lưu trữ năng lượng hỗ trợ lưới điện.

Nhu cầu lưu trữ điện ngày càng tăng

Khi năng lượng mặt trời và gió ngày càng phổ biến, nhu cầu lưu trữ điện cũng tăng theo. Ở các khu vực có sản lượng điện mặt trời lớn như California, Tây Ban Nha hay một số vùng của Australia, lượng điện tạo ra vào ban ngày đôi khi vượt quá khả năng tiêu thụ. Nếu không có phương án lưu trữ phù hợp, phần điện dư thừa đó sẽ bị lãng phí.

Pin xe điện đã qua sử dụng là giải pháp hợp lý và tiết kiệm để giải quyết bài toán này. So với pin lưu trữ mới, pin tái sử dụng có chi phí thấp hơn mà vẫn đáp ứng được nhu cầu lưu trữ cho năng lượng tái tạo. Khi lưới điện tích hợp nhiều năng lượng tái tạo hơn, nhu cầu với các giải pháp lưu trữ thông minh cũng sẽ tăng theo, qua đó khiến pin xe điện cũ trở thành một loại tài sản hấp dẫn.

Nguồn điện dự phòng cho gia đình và doanh nghiệp

Pin xe điện có thể đóng vai trò nguồn điện dự phòng trong trường hợp khẩn cấp

Ngoài ứng dụng trong công nghiệp và lưới điện, pin cũ còn có thể được dùng như nguồn điện dự phòng tại nhà. Tương tự như sản phẩm Tesla Powerwall, một bộ pin cũ từ xe điện có thể được chuyển đổi để cấp điện cho các thiết bị thiết yếu khi mất điện, thay thế cho máy phát chạy xăng dầu truyền thống. Với những gia đình có lắp đặt pin năng lượng mặt trời, điều này cũng giúp tăng tính tự chủ và an toàn về năng lượng.

Tái chế là giải pháp an toàn cuối cùng với pin xe điẹn

Ngay cả trong trường hợp pin xe điện không còn khả năng tái sử dụng hay tái mục đích, chúng cũng khó có khả năng bị vứt bỏ ra bãi rác. Các vật liệu bên trong pin như lithium, cobalt, nickel, đồng… đều quá giá trị để lãng ph. Nhiều công ty như Redwood Materials, Li-Cycle hay Ascend Elements đang đầu tư lớn vào công nghệ tái chế pin.

Mặc dù số lượng pin xe điện hết hạn hiện tại còn ít, nhưng trong 10 năm tới sẽ tăng mạnh. Vì vậy, ngành công nghiệp tái chế pin đang tăng tốc để xây dựng chuỗi cung ứng khép kín với các mục tiêu gồm thu hồi vật liệu thô giá trị cao, giảm phụ thuộc vào việc khai thác và hỗ trợ ngành sản xuất pin trong tương lai.

Duy Thành