![]() |
Lohner-Porsche Mixte được sản xuất năm 1901 với hệ truyền động kết hợp mô-tơ điện và động cơ đốt trong, chính là phát minh xe điện mở rộng phạm vi đầu tiên. |
Khi nhìn lại chiều dài hàng trăm năm lịch sử ngành ô tô, người ta có thể điểm ra một số sáng kiến đổi mới dường như đã đi trước thời đại. Trong số đó, một ví dụ đáng để nói đến vào thời điểm này là Lohner-Porsche Mixte (còn có tên Semper Vivus), một phương tiện phù hợp với định nghĩa ngày nay về xe điện mở rộng phạm vi hoạt động (EREV), nhưng đã được chế tạo từ năm 1901.
Mixte là sự phát triển tiếp theo của các nguyên mẫu xe điện được làm ra bởi Ferdinand Porsche, kỹ sư người Đức được biết đến nhiều nhất với vai trò là nhà sáng lập Porsche AG và cũng là người thiết kế mẫu xe Volkswagen Beetle huyền thoại. Điều thú vị là những thiết kế ô tô đầu tiên của ông ấy đều sử dụng hệ truyền động điện.
Khi đang ở độ tuổi giữa 20, trong thời gian làm việc tại công ty Jakob Lohner & Company ở thành phố Vienna, Áo, ông Porsche đã phát triển những mẫu xe điện có nhiều cải tiến đáng chú ý, như mô-tơ đặt trong bánh xe và hệ thống phanh trên cả bốn bánh. Tuy nhiên, các thiết kế sơ khai này đều bị giới hạn bởi dung lượng pin thấp. Các bộ ắc quy axít chì thời đó chỉ có thể cung cấp phạm vi di chuyển khoảng 50 km, một con số không mấy ấn tượng ngay cả vào đầu thế kỷ 20.
Video Porsche hé lộ chiếc Lohner-Porsche Mixte bản sao vào năm 2011
Để giải quyết hạn chế này, ông Porsche đã tích hợp thêm một động cơ xăng để đóng vai trò máy phát điện. Động cơ này không truyền động trực tiếp đến bánh xe, tương tự như cách hoạt động của các mẫu xe điện mở rộng phạm vi hiện đại như Mazda MX-30 R-EV, nhưng đã giúp tăng đáng kể tầm hoạt động và tính thực tiễn của xe.
Trong khi nguyên mẫu chạy điện thuần trước đó của Porsche được công nhận là chiếc xe dẫn động bốn bánh AWD đầu tiên trên thế giới, thì Lohner-Porsche Mixte lại được xem là mẫu xe sản xuất hàng loạt đầu tiên có hệ dẫn động bốn bánh. Khoảng 300 chiếc đã được sản xuất, với nhiều cấu hình khác nhau. Phiên bản sản xuất đã sử dụng bộ pin nhỏ hơn so với các thiết kế trước đó, và phụ thuộc vào động cơ đốt trong hoạt động liên tục để duy trì mức sạc cho pin.
Chỉ một số ít trong số 300 xe này là được trang bị chuẩn hệ dẫn động bốn bánh với bốn mô-tơ. Những chiếc còn lại có cấu hình đơn giản hơn, mang nhiều phong cách thân xe khác nhau, bao gồm kiểu hai chỗ với hệ dẫn động cầu trước, cũng như thân xe lớn để vận tải hàng hóa. Đáng tiếc là không còn chiếc xe nguyên bản nào tồn tại đến ngày nay, nhưng vào năm 2011, hãng Porsche đã hoàn thành quá trình tái tạo kéo dài bốn năm để dựng lại một chiếc Mixte hai mô-tơ dẫn động cầu trước, cũng là phiên bản phổ biến nhất. Bản sao đầy đủ chức năng này hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng Porsche ở thành phố Stuttgart, Đức.
![]() |
Bản sao của Lohner-Porsche Mixte hiện được trưng bày tại viện bảo tàng Porsche ở thành phố Stuttgart, Đức |
Bên cạnh bản sao đó, Porsche còn trưng bày một bộ pin và hệ truyền động điện hiện đại từ mẫu xe Taycan, nhằm nhấn mạnh vai trò tiên phong của hãng trong lĩnh vực xe điện. Hiện tại, Porsche cung cấp hai mẫu xe điện là Taycan và Macan, đồng thời đang chuẩn bị ra mắt các phiên bản chạy điện của Cayenne cũng như mẫu thay thế chạy điện cho 718 Cayman và Boxster.
Tính đến thời điểm hiện tại, Porsche chưa công bố kế hoạch áp dụng công nghệ mở rộng phạm vi cho các dòng xe điện tương lai. Tuy nhiên, các nhà sản xuất khác trên thế giới đang tích cực phát triển loại phương tiện này. Ví dụ, Genesis của Hyundai tin rằng các mẫu xe điện mở rộng phạm vi có thể thu hút những khách hàng muốn dùng xe điện nhưng không muốn sạc thường xuyên. Tại Trung Quốc, xu hướng tích hợp pin lớn vào các mẫu plug-in hybrid đang ngày càng phổ biến, dù trong nhiều trường hợp, động cơ vẫn có khả năng truyền động trực tiếp đến bánh xe.
Duy Thành