Bagmati quy định chỉ được sử dụng duy nhất xe điện Xpres-T để hành nghề tài xế taxi. |
Từ năm 2018, chính phủ Nepal ra chính sách loại bỏ tất cả xe chạy bằng xăng và dầu diesel có tuổi thọ hơn 20 năm. Để hiện thực hoá chính sách này, từ 2022, chính quyền tỉnh Bagmati (Nepal), yêu cầu tất cả taxi mới phải chạy bằng điện. Tại khu vực này cũng chỉ có duy nhất mẫu Xpres-T của Tata Motor đạt yêu cầu.
Tại Bagmati, nơi có Thung lũng Kathmandu - điểm du lịch nổi tiếng thế giới, tài xế taxi chiếm số lượng hàng nghìn người nhằm phục vụ du khách. Quy định trên vì thế khiến nhiều tài xế gặp khó.
“Chính sách đang giết chết chúng tôi”, anh Bishnu Bahadur Karki, thâm niên 20 năm trong nghề tài xế tâm sự với Rest of World. Xpres-T có giá 3,7 triệu rupee Nepal (27.000 USD), bằng tổng thu nhập 7 năm liền của anh.
Trước đó, Bishnu Bahadur Karki sở hữu hai chiếc xe cũ mua năm 2021 với tổng giá trị 18.000 USD. Tuy nhiên bước sang năm 2024, hai chiếc xe không còn được lưu thông tại Nepal do sản xuất năm 2004.
Giống như Bishnu Bahadur Karki, hàng nghìn tài xế trong và xung quanh khu vực Thung lũng Kathmandu phải đối mặt với vấn đề tài chính khi nâng cấp lên chiếc sedan Tata Xpres-T đắt tiền. Họ không đủ tiền để mua đứt chiếc xe này và phải vật lộn để trả góp hàng tháng.
Ashok Kafle, một quan chức của Bộ Giao thông Vận tải Nepal, cho biết có khoảng 16.500 xe taxi được đăng ký ở tỉnh Bagmati. Trong đó, chỉ có 606 chiếc là xe điện.
Nhận định về điều này, Gaurab Raj Pandey, Giám đốc nghiên cứu và phát triển của tập đoàn vận tải Thee Go chia sẻ: “Các tài xế đang phải gồng gánh một áp lực khổng lồ. Họ không còn lựa chọn nào khác và buộc phải mua Tata Xpres-T với giá cao ngất ngưởng. Hiện thực này dẫn đến tình trạng độc quyền trên thị trường”.
Giới tài xế taxi Nepal không đồng tình quy định của chính phủ |
Trên thực tế, giới tài xế taxi tại Bagmati liên tục có thông điệp phản đối chính sách này. Tháng 1 năm nay, các tài xế taxi đã tổ chức biểu tình phản đối khi chính phủ không có chính sách hỗ trợ tài xế chuyển từ taxi xăng sang taxi điện.
Một số lý do khiến họ bất mãn với xe điện Xpres-T không chỉ liên quan đến giá cao, mà bao gồm việc thiếu trạm sạc trên đường, thời gian sạc lâu. Bên cạnh đó chiếc Xpres-T quá lớn để lái trong những con đường hẹp ở Kathmandu.
“Quãng đường đi được quá ngắn. Nếu tôi nhận được cuốc xe đến Pokhara (cách Kathmandu khoảng 200 km), tôi sẽ không biết có nên đi hay không, vì có rủi ro hết pin giữa đường", B. Moktan, một tài xế taxi cho hay.
Arjun Gautam, chủ tịch Hiệp hội Doanh nhân Taxi Meter Nepal, nói: “Tiêu chí, quy định được đưa ra phải phù hợp với tài xế và khách hàng. Việc chuyển sang dùng xe điện là điều tốt, tốt cho môi trường nhưng nó cũng cần phải thuận tiện cho người dùng. Chúng tôi chỉ ước chính phủ cấp một khoản miễn thuế và trợ cấp”.
Chính vì những lý do này, không ít tài xế vẫn lợi dụng những kẽ hở trong quy định để hành nghề với xe chạy động cơ đốt trong. Nhiều tài xế tiếp tục dùng xe cũ lái ở Kathmandu, dù đối mặt với nguy cơ bị cảnh sát giao thông chặn lại phạt tiền.
Saroj (45 tuổi) đã bị bắt hai lần và phải nộp phạt 500 rupee Nepal (4 USD) mỗi lần. Chia sẻ với Rest of World, Saroj thắc mắc tại sao chính phủ không chấp thuận các thương hiệu và mẫu xe khác để sử dụng làm taxi.
Phương Huyền