![]() |
Để bảo hiểm bắt buộc TNDS phát huy hiệu lực, người điều khiển xe phải có giấy phép lái xe đúng quy định |
Tuân thủ quy định về giấy phép lái xe để bảo vệ mình và người khác
Giấy phép lái xe không đơn thuần là một mảnh giấy xác nhận quyền điều khiển phương tiện, mà là minh chứng cho việc người cầm lái đã trải qua đào tạo, có hiểu biết và kỹ năng cần thiết để tham gia giao thông an toàn. Dù vậy, không ít người vẫn xem nhẹ điều này, đặc biệt là trong môi trường gia đình, nơi cha mẹ vì sự tiện lợi đôi khi giao xe cho con em chưa đủ tuổi.
Thực tế cho thấy tình trạng học sinh 14, 15 tuổi tự điều khiển xe máy đi học vẫn diễn ra phổ biến, trong khi đó Điều 59, Luật Giao thông đường bộ năm 2024 quy định rất rõ ràng: Người đủ 16 tuổi trở lên được điều khiển xe gắn máy. Người đủ 18 tuổi trở lên được cấp giấy phép lái xe hạng A1, A, B1, B, C1, được cấp chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức pháp luật về giao thông đường bộ để điều khiển xe máy chuyên dùng tham gia giao thông đường bộ.
Người đủ 21 tuổi trở lên được cấp giấy phép lái xe hạng C, BE. Người đủ 24 tuổi trở lên được cấp giấy phép lái xe hạng D1, D2, C1E, CE. Người đủ 27 tuổi trở lên được cấp giấy phép lái xe hạng D, D1E, D2E, DE. Tuổi tối đa của người lái xe ô tô chở người (kể cả xe buýt) trên 29 chỗ (không kể chỗ của người lái xe), xe ô tô chở người giường nằm là đủ 57 tuổi đối với nam, đủ 55 tuổi đối với nữ.
Việc giao xe trái quy định không chỉ là hành vi vi phạm pháp luật mà còn khiến quyền lợi bảo hiểm bị vô hiệu. Bởi lẽ, các hợp đồng bảo hiểm bắt buộc TNDS đều có điều khoản loại trừ trong trường hợp phương tiện được điều khiển bởi người không có giấy phép hợp lệ. Khi đó, ngay cả trường hợp chủ xe đã đóng đầy đủ phí bảo hiểm, quyền được bồi thường cũng sẽ bị từ chối hoàn toàn.
Giấy phép không hợp lệ - mất quyền lợi bảo hiểm, đối mặt trách nhiệm hình sự
Theo quy định tại Điều 7, Nghị định 67/2023/NĐ-CP, một trong những căn cứ để doanh nghiệp bảo hiểm từ chối chi trả là trường hợp người lái xe không đủ điều kiện về độ tuổi theo quy định của Luật Giao thông đường bộ; người lái xe không có Giấy phép lái xe hoặc sử dụng Giấy phép lái xe không hợp lệ theo quy định của pháp luật về đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe cơ giới đường bộ. Tình huống này không hiếm gặp, từ việc bằng lái đã hết hạn nhưng không được gia hạn, cho đến trường hợp sử dụng giấy phép hạng A1 để điều khiển xe tải nặng.
Nhưng nguy hiểm hơn là tình trạng sử dụng giấy phép giả - một thực trạng đang âm thầm diễn ra tại nhiều địa phương. Không ít người bị dụ dỗ bởi các dịch vụ làm bằng “siêu tốc, không cần thi”, mà không lường được hậu quả phía sau. Giấy phép không do cơ quan có thẩm quyền cấp không chỉ khiến bảo hiểm từ chối chi trả mà còn là hành vi có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Bộ luật Hình sự.
Doanh nghiệp bảo hiểm, trong quá trình thẩm định hồ sơ bồi thường, có quyền xác minh tính hợp pháp của giấy phép lái xe. Chỉ cần phát hiện bằng lái giả, bằng không rõ nguồn gốc hoặc không còn hiệu lực, toàn bộ quyền lợi bảo hiểm sẽ bị bác bỏ ngay lập tức. Không ai muốn rơi vào cảnh “đã mua bảo hiểm nhưng vẫn không được bồi thường”, nhưng điều đó hoàn toàn có thể xảy ra nếu chủ quan trong việc sử dụng giấy phép lái xe.
Chủ động tuân thủ để bảo hiểm bắt buộc TNDS của chủ xe cơ giới thực sự là tấm chắn an toàn
Bảo hiểm bắt buộc TNDS là một công cụ bảo vệ người tham gia giao thông khỏi những thiệt hại tài chính khi tai nạn xảy ra. Nhưng để công cụ ấy phát huy hiệu quả, điều kiện đầu tiên vẫn là người điều khiển phương tiện phải có giấy phép hợp lệ và phù hợp. Một tấm bằng lái đúng hạng, còn hiệu lực tưởng chừng như điều cơ bản, nhưnglại là ranh giới giữa được bồi thường và bị từ chối.
Đáng tiếc là nhiều người chỉ nhận ra điều này sau khi tai nạn đã xảy ra. Lúc đó, dù đã mua bảo hiểm đúng hạn, đã đóng đầy đủ phí, nhưng chỉ vì bằng lái sai hạng hoặc đã hết hạn, hồ sơ bồi thường vẫn sẽ bị từ chối. Đó không phải là lỗi của doanh nghiệp bảo hiểm mà là hệ quả của sự thiếu hiểu biết hoặc xem nhẹ pháp luật giao thông.
Vì vậy, mỗi chủ phương tiện cần chủ động kiểm tra tình trạng giấy phép lái xe của mình và người thân. Không giao xe cho người chưa đủ điều kiện lái, không sử dụng bằng giả, không để bằng hết hạn mà không gia hạn đúng lúc - đó là những hành động nhỏ nhưng mang ý nghĩa lớn trong việc bảo vệ quyền lợi chính đáng của bản thân.
Trong trường hợp có thắc mắc liên quan đến việc bồi thường bảo hiểm, người dân hoàn toàn có thể gọi đến đường dây nóng 1900.633.880 của Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam để được hỗ trợ, tư vấn kịp thời.
Giấy phép lái xe hợp lệ không chỉ là yêu cầu bắt buộc theo luật, mà còn là yếu tố quyết định việc bảo hiểm bắtbuộc TNDS có thực sự bảo vệ được bạn hay không. Trong một hệ thống giao thông ngày càng phức tạp, nơi mà tai nạn có thể xảy ra bất kỳ lúc nào, việc tuân thủ pháp luật về điều kiện điều khiển phương tiện không chỉ thể hiện ý thức công dân mà còn là hành động tự bảo vệ thiết thực nhất.
Phương Huyền