(OTOFUN) - Là một tay lái mới, chắc chắn ai cũng có cảm giác hết sức căng thẳng và luôn đối mặt với nhiều thách thức. Dĩ nhiên, để có thể làm chủ mọi tình huống không phải điều dễ dàng - thậm chí là với những người đã có thâm niên nhiều năm ngồi sau vô lăng.
Hãy cầm lái một cách hiểu biết và có trách nhiệm.
Chính vì điều này, chúng ta sẽ cùng điểm qua một số yếu tố mà bất cứ ai mới cầm bằng lái cũng nên tìm hiểu và ghi nhớ. Chúng sẽ giúp bạn an toàn hơn trên mỗi km đầu tiên trong hàng triệu km mà bạn sẽ trải qua trong suốt cuộc đời gắn bó với những chiếc "bốn bánh". Dĩ nhiên, bạn sẽ cần nhiều giờ mày mò trên mạng Internet và những trải nghiệm thực tế để có thể nắm được hết mọi thứ cần thiết nhưng một điều chắc chắn rằng: mọi thứ bạn làm theo như bài viết này sẽ đều không lãng phí chút nào. Vì vậy, hãy cùng bắt đầu nhé!
1. Cái gì là cái gì?
Hầu hết mọi người đều khá háo hức khi có được bằng lái. Dù quãng thời gian để thực sự sở hữu một chiếc xe đầu tiên với mỗi trong số chúng ta có thể khác nhau - chưa nói đến chủng loại và kích thước của "cục cưng" đầu tay này. Tuy nhiên, dù là loại nào, những chiếc xe luôn có các thành phần tương tự nhau về mặt chức năng và sử dụng - dù đó là một chiếc KIA Morning đầy khiêm tốn hay một "siêu xe" thể thao mạnh mẽ nào đó.
Chính vì vậy, việc phải tìm hiểu mọi tính năng trên những chiếc xe hơi phổ thông và những món riêng mà chỉ chiếc xe bạn sở hữu mới có là điều hết sức quan trọng. Trong đó, việc xác định được những cụm chức năng chính trên mỗi chiếc xe là điều cần thiết - thay vì chỉ cần nắm rõ nút đề nổ, vô lăng hay lốp xe như nhiều người nghĩ. Đó không chỉ là quyền lợi mà còn là trách nhiệm - với chính bản thân và những người xung quanh. Hẳn bạn sẽ không muốn những người trên xe cảm thấy bất an khi tài xế chẳng hiểu rõ xe của mình hay chính bản thân rơi vào tình huống lúng túng khi có thứ gì đó trên xe xảy ra bất thường chứ?
Dành thời gian xem qua các loại tài liệu đi kèm xe là điều đáng làm.
Mặt khác, việc hiểu rõ "cái gì là cái gì" cũng sẽ giúp bạn rất nhiều trong tình huống có trục trặc xảy ra trên đường. Sẽ thật tệ nếu chuyên gia am hiểu nào đó nói với bạn rằng: "hãy mở nắp capô xem có vấn đề gì không" trong khi bạn còn chẳng biết lẫy mở này ở đâu... hay tệ hơn: "ca-pô là cái gì ấy nhỉ...?".
2. Cái gì vận hành như thế nào?
Như đã đề cập tới ở phần đầu bài viết, toàn bộ các loại ô tô hiện nay với động cơ đốt trong đều có chung một nguyên tắc vận hành cơ bản. Chính vì thế, bạn có thể tìm hiểu chúng từ rất nhiều nguồn khác nhau - kể cả ngay trong chính cộng đồng OTOFUN cũng như các trang web nước ngoài.
Tự chăm sóc "cục cưng" của mình sẽ giúp bạn hiểu biết nhiều hơn đồng thời
tiết kiệm đáng kể thời gian và chi phí cho các chuyến ra gara/
Khi đã tự trang bị cho mình những kiến thức cơ bản về động cơ, phanh, hộp số, khung gầm, đèn... hãy mở rộng ra các khái niệm như vai trò của điều hoà nhiệt độ, các loại dây đai, máy phát, bộ đề... Trong đó, chú trọng đến những thành phần bạn sẽ phải thay thế định kì như dầu máy, nước làm mát, các loại lọc, đèn đóm... Việc hiểu chúng cũng giúp bạn tránh tình huống trở thành những chú gà béo nếu gặp phải các tay thợ máy lọc lõi, thủ đoạn.
3. Những kĩnăng bảo dưỡng - sửa chữa cơ bản
Nắm được lý thuyết cơ bản về các thành phần của một chiếc ô tô, bạn chắc chắn sẽ có thể tự xác định những trục trặc cơ bản khi có điều bất thường xảy ra. Dĩ nhiên, không phải ai cũng muốn vớ lấy tua vít hay cờ lê để rồi dây dưa với dầu mỡ hay bugi nhưng ít nhất khi bạn nghe thấy tiếng động lạ từ đâu đó trong xe hay hiện tượng bất thường xảy ra, bạn có thể mô tả được với các thợ máy lành nghề để nhận được chỉ dẫn khắc phục đơn giản nếu có thể. Thực tế, không hiếm trường hợp những tay lái mới có hiểu biết có thể tự tay khắc phục những lỗi nhỏ khi gặp phải trên đường di chuyển để có thể tiếp tục hành trình mà không phải chờ đợi hàng giờ dưới nắng nóng cho tới khi nhận được sự trợ giúp.
Biết được những thủ thuật khắc phục trục trặc cơ bản
sẽ giúp bạn thoát khỏi nhiều tình huống khó.
Trong số những kĩ năng cơ bản đáng biết, bạn nên ưu tiên tìm hiểu cách kiểm tra tình trạng lốp, thay lốp, bóng đèn, gạt mưa... một số thủ thuật bảo dưỡng cơ bản như thăm dầu máy, châm thêm nước làm mát, nước rửa kính, thay lọc gió... Đây đều là những thứ hết sức cần thiết cho dù bạn thuộc tuýp người dùng xe như thế nào chăng nữa.
4. Làm gì khi có tai nạn xảy ra?
Dù không mang tính "trù ẻo" nhưng gần như chắc chắn rằng bất cứ ai cầm lái đều không sớm thì muộn vướng phải những rắc rối trên đường - từ chuyện va chạm nhẹ trong di chuyển hàng ngày trên những con phố đông đúc cho tới những tình huống phức tạp hơn. Chính vì thế, việc hiểu rõ quy trình phản ứng cũng như trình tự các thủ tục cầm làm khi có tai nạn xảy ra là hết sức cần thiết. Trong đó, việc tạo lập khả năng giữ bình tĩnh là điều nên được tập luyện thường xuyên.
Hiểu rõ những điều cần làm khi có rủi ro xảy ra sẽ giúp ích rất nhiều.
Về cơ bản, khi có rủi ro xảy đến, bạn nên bình tĩnh tắt máy, rút chìa khoá cất vào túi, kiểm tra xe xem có hiện tượng cháy hay khói không, cài phanh tay trước khi bước ra bên ngoài. Trong tình huống nặng hơn, bạn nên kiểm tra trạng thái sức khoẻ bản thân, hỏi han những người ngồi xung quanh. Khi đã ra ngoài, bạn nên quan sát giao thông trên đường và tìm cách ra hiệu cho các xe khác tránh khỏi hiện trường va chạm (cành cây, bảng báo hiệu...). Nếu vụ việc có liên quan tới các xe khác, bạn hãy kiểm tra tình trạng sức khoẻ của những tài xế này để xem có cần gọi cấp cứu hay không. Bạn cũng nên dành vài phút để trấn tĩnh trước khi thực hiện các thao tác tiếp theo.
Trong trường hợp buộc phải đưa xe ra khỏi vị trí va chạm (như khi trên đường cao tốc), hãy chụp ảnh kĩ các chi tiết (vị trí xe, vết phanh, điểm va chạm, tình trạng các nạn nhân...) bởi lẽ nếu việc mô tả lại tình huống không chính xác, bạn có thể sẽ bị các tài xế khác dồn vào thế khó xử kể cả khi đang là người đi đúng. Mặt khác, việc có đủ các bằng chứng sẽ giúp khâu giải quyết bảo hiểm và thủ tục với cảnh sát giao thông trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Trong trường hợp gặp tình huống khó xử, hãy đừng ngại gọi điện cho bạn bè hoặc người có hiểu biết về luật để nhờ trợ giúp.
5. Kỹ năng lái trong các điều kiện xấu
Bạn tự tin là một tay lái lụa khi trời nắng đẹp và đường nhựa, điều đó là tốt. Tuy nhiên điều gì sẽ xảy ra nếu mưa to khiến kính lái hầu như mờ tịt? mặt đường trơn như bôi mỡ? nước ngập lên đến tận nắp ca-pô? đường tối không một ánh đèn...? Thực tế có hàng trăm tình huống khác nhau có thể xảy ra trong suốt mỗi hành trình - thậm chí là hai hay ba món "đặc sản" kết hợp cùng lúc.
Không phải lúc nào "trời cũng chiều lòng người".
Dù tại Việt Nam, tình huống tuyết rơi không phổ biến nhưng việc di chuyển dưới trời mưa là điều hầu như diễn ra mọi lúc. Ít nhất, trong điều kiện thời tiết này, bạn nên giữ khoảng cách lớn hơn với xe phía trước, sử dụng còi, đèn một cách hợp lý để ra hiệu và xử lý thật khéo léo, từ tốn trước mọi thay đổi của đường đi phía trước (rẽ, đi qua ngã tư, tránh xe, nhường đường...). Nếu có thể, bạn cũng nên xem xét tham gia các khoá lái xe nâng cao hoặc nhờ những tay lái có kinh nghiệm chỉ dẫn thêm để cải thiện kỹ năng.
6. Luôn giữ bình tĩnh khi ngồi sau vô lăng
Trong những chuyến đi hằng ngày, nhiều điều khó chịu sẽ xảy đến với bạn - chắc chắn là như vậy!. Điều này đặc biệt đúng nếu bạn thường xuyên đi lại trong phố giờ cao điểm. Chính vì thế, việc giữ bình tĩnh là điều hết sức quan trọng. Hãy đừng vì một kẻ đi ẩu nào đó tạt đầu, rọi pha vào mắt hay một tài xế vô ý thức còi ầm ĩ phía sau mà "nóng máu" dẫn tới những hành động đáng tiếc. Kể cả khi có va chạm, việc giữ "một cái đầu lạnh" là điều nên làm.
Thiếu bình tĩnh trong các tình huống rủi ro luôn dẫn tới hậu quả đáng tiếc.
Thực tế, việc nổi nóng và có những hành vi trả đũa mang tính bạo lực chỉ làm mọi việc trở nên tồi tệ - thậm chí cuốn bạn vào vòng lao lý. Hãy tự nhủ rằng thật sự không đáng để "dây" với những tài xế vô ý thức như vậy hoặc "có khi xe ấy đang cần đi gấp có việc gia đình". Vẫn chưa đủ để hạ nhiệt ư ? Hãy trang bị camera hành trình và đăng tải đoạn clip về chiếc xe "láo toét" ấy lên OTOFUN và để cộng đồng thay bạn trừng trị kẻ thiếu văn hoá giao thông!
Trong trường hợp là nạn nhân của một vụ nổi nóng, hãy ngồi yên trong xe và gọi cảnh sát nếu cần. Tuyệt đối tránh hạ kính hay ra khỏi xe để tránh các tình huống thiệt hại tới bản thân. Nếu tự thấy sai, bạn hãy chủ động xin lỗi. To tiếng và bạo lực chưa bao giờ là cách xử lý hay ho.
7. Đã uống rượu bia thì không lái xe
Mọi cuộc vui tới bến đều rất thú vị, chắc chắn là như vậy. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng rượu bia và vô lăng không bao giờ được gần nhau - bất kể bạn có là tài xế giàu kinh nghiệm hay quãng đường ngắn đến đâu chăng nữa. Bất kì mọi rủi ro xảy đến trong tình trạng có "mùi cồn", bạn sẽ đều là người sai. Thậm chí, kể cả khi đã uống rượu bia và ngủ chút ít, việc lái xe cũng rất nguy hiểm bởi lẽ chất cồn trong người luôn khiến phản xạ trước các tình huống kém nhanh nhạy, mọi quyết định chớp nhoáng đều rất dễ sai lầm.
Có "cồn" trong cơ thể luôn khiến nhận thức và phản xạ của người cầm lái trở nên tồi tệ.
Đáng chú ý, một tình huống mà số đông người lái xe ở Việt Nam hiện nay chưa để ý là tác dụng của các loại thuốc y tế đối với khả năng điều khiển phương tiện. Sau khi đã uống thuốc điều trị một bệnh lý nào đó, bạn nên xem kĩ đơn và hướng dẫn sử dụng kèm theo để biết nó có ảnh hưởng gì tới khả năng lái xe hay vận hành máy móc hay không. Nếu có, hãy cân nhắc giao tay lái cho bạn đồng hành hoặc nghỉ ngơi thêm trước khi lên xe. Sẽ không gì tệ bằng việc bạn vừa nhập làn cao tốc thì cơn buồn ngủ hay những tác dụng phụ khác của thuốc kéo tới.
8. Tránh xa điện thoại
Đây là điều cơ bản mà bất cứ lái xe nào cũng biết...nhưng không phải la cũng tuân thủ. Trên các dòng xe đời mới, kết nối Bluetooth gần như đã trở thành trang bị cơ bản cho phép người lái trả lời các cuộc gọi mà không cần rời mắt khỏi đường phía trước. Trong trường hợp sử dụng xe cũ, bạn có thể mua các sản phẩm nhóm này từ nhiều nhà sản xuất Trung Quốc với giá chỉ vài triệu VNĐ. Nó sẽ giúp tính an toàn của xe tăng lên đáng kể.
Tránh xa khỏi điện thoại khi đang cầm lái để tránh những rủi ro đáng tiếc.
Tuy nhiên, cho dù thế nào, việc tránh xe chiếc điện thoại vẫn là giải pháp tối ưu để bảo đảm an toàn tuyệt đối - đặc biệt là với những người mới làm quen với vô lăng. Nếu thực sự cần phải trả lời cuộc gọi, hãy bật xi-nhan và dừng lại bên đường. Nếu không quá quan trọng, hãy tiếp tục hành trình tới khi dừng và gọi lại sau. Chắc chắn rằng sự an toàn của chính bạn và những người trên xe sẽ luôn quan trọng hơn bất cứ cuộc gọi nào!.
9. Luôn nhìn về hướng muốn đi tới
Đây là nguyên tắc áp dụng cả với những chiếc xe trên đường đua chứ không riêng gì các tay lái mới. Kể cả khi xe đang bị trượt, bạn cũng nên nhìn về hướng đang tiến về thay vì tập trung vào một chướng ngại vật cụ thể nào đó. Thông thường, con người hay có xu hướng bị thu hút bởi thứ gì đó lạ mắt xuất hiện trong tầm nhìn. Đây là một cái bẫy rất nguy hiểm với những lái xe. Hãy hình dung tình huống một cô gái xinh xắn đi bên đường và ánh mắt bạn dán chặt vào đó, chắc chắn những gì xảy ra phía trước chiếc xe không còn mấy quan trọng nữa, có phải không nào?
Luôn nhìn về hướng bạn muốn đi tới.
Chính vì thế, hãy nói "không" với tất cả những thứ không liên quan nếu bạn là người cầm lái. Tuyệt đối không nhìn vào những thứ không cần thiết bên đường. Thay vào đó, hãy tập thói quen liếc mắt qua các gương của xe theo định kì để cảm nhận chính xác môi trường và vị trí các phương tiện xung quanh. Điều này đặc biệt quan trọng trên quốc lộ hoặc cao tốc.
10. Không "oai" với ai cả!
Lời khuyên cuối cùng dành cho bạn là hãy có trách nhiệm với mỗi hành vi của mình. Nói cách khác, hãy điều khiển chiếc xe và ứng xử một cách chín chắn, có văn hoá, ý thức cao. Những cuộc đua máu lửa, vài phút bốc đồng hay phô diễn kĩ năng không phải là thứ dành cho con đường đi làm mỗi ngày. Và sẽ chẳng ai đứng về phía bạn nếu như chiếc xe đang lái đâm vào đâu đó khi bạn đang cố rồ ga thể hiện hay luồn lách biểu diễn trước ánh mắt của bóng hồng nào đó cả!.
Kết thúc một hành trình và trở về nhà an toàn trong vòng tay người thân
là điều quan trọng nhất với mỗi người cầm lái!
Với nhiều "trẻ trâu", việc đánh võng hay những trò ngớ ngẩn để thu hút sự chú ý luôn là điều chúng hướng tới - nhưng đáng tiếc đây lại là những thứ đem tử thần tới nhanh hơn bất cứ gì khác!
Hãy cầm lái có trách nhiệm, vì mình và vì những người thân yêu nhất.
Copy link
