![]() |
"Cửa xe biến mất" là một công nghệ độc đáo từ công ty Jatech |
Thật kỳ lạ và ấn tượng khi các thuật toán YouTube đôi lúc có thể khai quật những nội dung tưởng chừng đã bị lãng quên trên internet và mang chúng đến với hàng triệu người xem mới. Nếu không nhờ hiện tượng thú vị này, đoạn video giới thiệu hệ thống “cửa xe biến mất” độc đáo của một công ty đã ngừng hoạt động tên là Jatech có lẽ đã không còn được ai biết đến nữa. Thông tin về công nghệ này rất ít, nhưng với lượng bình luận lẫn lượt xem trên YouTube vẫn tiếp tục tăng theo thời gian, rõ ràng sự tò mò của công chúng sẽ còn tiếp diễn trong tương lai.
Cụ thể hơn, video đã được đăng tải cách đây 18 năm bởi một tài khoản có tên "Disappearing Car Door", và đây cũng là nội dung duy nhất mà tài khoản này chia sẻ. Trong đoạn phim dài ba phút, hệ thống được trình diễn trên hai chiếc Lincoln Mark VIII đã qua chỉnh sửa. Những cánh cửa này được kéo dài thêm khoảng 25 cm để loại bỏ cột B nguyên bản, sau đó trượt xuống bên dưới thân xe trong khi kính tự động hạ xuống. Một nguyên mẫu khác, sử dụng thiết kế khác biệt, cho thấy cánh cửa có thể xoay xuống mà không làm thay đổi chiều cao sàn xe. Đây là một cải tiến đáng kể vì khoảng sáng gầm có thể là một vấn đề lớn đối với hệ thống cửa xe biến mất này.
Một mối lo khác là độ an toàn khi va chạm bên hông. Tuy nhiên, Jatech khẳng định thiết kế của họ không làm giảm mà còn tăng cường khả năng chịu va đập. Ngày nay, chúng ta thiếu thông tin chi tiết để xác thực, nhưng công ty từng mô tả về việc “tích hợp lại kết cấu cửa với thân xe liền khối”, và một hệ thống khung đặc biệt có tên mã là “Cruciform”. Những mô tả này vẫn có thể truy cập được thông qua công cụ lưu trữ của Internet Archive.
Jatech cũng quảng cáo rằng họ đã hợp tác với các xưởng độ thân xe hàng đầu tại Mỹ và châu Âu để hiện thực hóa công nghệ đột phá của mình. Họ từng nhấn mạnh rằng hệ thống có chức năng mở bằng tay trong trường hợp khẩn cấp, nhưng một lần nữa không có nhiều chi tiết về cách thức vận hành.
Video "Cửa xe biến mất" thu hút hơn 21 triệu lượt xem trên YouTube
Không rõ Jatech đã mất bao nhiêu thời gian để nghiên cứu công nghệ này, nhưng dường như mọi thứ đã diễn ra trong một thời gian dài. Theo lời Jatech, hãng Ford từng mời họ đến thăm xưởng thiết kế Ghia tại Ý, và từ đó dẫn đến việc chế tạo nguyên mẫu dựa trên Lincoln Mark VIII. Hãng Cadillac cũng được cho là đã bày tỏ sự quan tâm. Tuy nhiên, không có công ty nào chính thức đưa ý tưởng này vào sản xuất hàng loạt.
Tính đến năm 2010, Jatech vẫn giữ tinh thần lạc quan và hi vọng có thể thương mại hóa phát minh độc lạ của công ty. Trang web Jatech vào thời điểm đó đã tiếp thị hệ thống cửa xe biến mất là hiện đại, an toàn, tiện lợi và đầy cá tính. Họ sẵn sàng tích hợp công nghệ này vào bất kỳ mẫu xe nào mà khách hàng lựa chọn, thậm chí còn đề xuất thiết kế toàn bộ thân xe mới cho phù hợp. Dù không có sản phẩm thương mại nào ra mắt, trang web vẫn đăng một số bản vẽ phác họa xe thể thao, cho thấy công ty tin tưởng công nghệ này có tiềm năng áp dụng rộng rãi.
Phải công nhận rằng hệ thống cửa xe biến mất có mang đến vài lợi ích đáng chú ý. Ví dụ, cửa mở rộng rất phù hợp cho các mẫu coupe lắp đặt hàng ghế sau. Cơ chế trượt dưới thân xe giúp tối thiếu hóa không gian mở cửa, đặc biệt trong những bãi đỗ chật hẹp. Một chi tiết thú vị khác là gương chiếu hậu bên được gắn trên cột A thay vì trên cánh cửa, cho phép hành khách dễ dàng quan sát tình hình giao thông khi bước xuống xe.
![]() |
Hệ thống cửa xe có thể trượt xuống dưới thân, tạo cảm biến mất hoàn toàn khi mở |
Tuy nhiên, những điểm yếu của hệ thống được nhận định là lấn át lợi thế. Đầu tiên, vì không có dữ liệu kiểm tra va chạm minh bạch nên các tuyên bố về độ an toàn vẫn gây nghi ngờ. Giả sử có chức năng mở bằng tay, thì việc nâng một cánh cửa đặc thù như vậy ra khỏi vị trí sau va chạm là không hề đơn giản.
Sự phức tạp trên phương diện kỹ thuật cũng là một rào cản lớn. Tấm ốp bên trong cánh cửa gần như hoàn toàn trống trơn khi không có tay nắm, hộc chứa đồ hay bất kỳ chi tiết thiết kế nào. Không rõ đây chỉ là giới hạn của nguyên mẫu hoặc do hạn chế về không gian vận hành. Dù sao đi nữa, những vấn đề này phần nào lý giải tại sao các hãng lớn như Ford và GM đã bỏ qua ý tưởng táo bạo của Jatech.
Bất chấp tất cả, đoạn video ba phút về “cửa xe biến mất” vẫn thu hút hơn 21 triệu lượt xem cho đến nay. Dù cho còn nhiều điều chưa rõ ràng cũng như các điểm khiếm khuyết của hệ thống, Jatech chắc chắn đã tạo ra một điều gì đó khác biệt và thu hút trí tưởng tượng của các cư dân mạng. Có khả năng trong 5-10 năm tới, video này sẽ lại bất ngờ nổi lên trên YouTube và tiếp tục thu hút thêm hàng triệu lượt xem nữa.
Duy Thành