home

Khám phá nguồn gốc đấu bò tót Tây Ban Nha (Phần 1)

11:37 | 02/05/2013
Bài viết giới thiệu sơ qua nguồn gốc và lịch sử phát triển của bộ môn nghệ thuật được coi là tôn giáo của người Tây Ban Nha - đấu bò tót.
Trong tiếng Tây Ban Nha, môn đấu bò tót được gọi là Corrida - một kiểu đấu chạm trán cần có sự hoang dại cần thiết của con bò và sự dũng cảm của người đấu bò, trong tiếng Tây Ban Nha gọi là Matador.

Otofun News

Giống bò tót nuôi để đáp ứng cho Corrida được tập trung nhiều nhất ở miền nam Tây Ban Nha, vùng Andalusia. Nơi đây có rất nhiều thảo nguyên rộng lớn với những chú bò tót được thả rông, tất nhiên là có rào cản quy hoạch, đề phòng chẳng may có người lạ đi qua mà lại mặc áo màu đỏ...

Khó có thể nói người Tây Ban Nha là những người sáng chế ra "món" Corrida, bởi bản thân truyền thống sử dụng bò làm vật tế thần xuất xứ ở nhiều vùng. Thêm nữa, đấu nhau với bò tót thì cũng không chỉ có ở Tây Ban Nha. Bồ Đào Nha và miền nam nước Pháp, thậm chí là ở Châu Mỹ (như Mexico và Colombia) cũng có truyền thống này. Tuy rằng cách thức cuộc chơi có phần khác biệt, nhưng đều có điểm chung là dùng bò để đấu. Người Tây Ban Nha "đỉnh" hơn các quốc gia lân cận bởi sự lịch sử phát triển cũng như khả năng tiếp thị tốt hơn.

Muốn tìm nguồn gốc của "cái thú" đối đầu với bò tót thì có lẽ phải quay trở lại thời kỳ cổ đại. Trong thần thoại Hy Lạp, con bò tót luôn là biểu tượng của sức mạnh hoang dại và loài người luôn muốn tìm cách khuất phục nó. Có thể kể đến con quái vật Minotaurus nửa người nửa vật bị nhốt trong mê cung dưới lòng đất, hay chính bản thân thần Zớt tự hòa mình thành bò tót để "cưa cẩm" nàng tiên Europa (có trên mặt đồng xu 2 Euro của Hy Lạp).

Tại các viện bảo tàng liên quan đến thời kỳ La Mã - Hy Lạp, không khó để tìm thấy nhưng nét họa tiết mô tả cảnh người khuất phục bò tót. Đây là nét vẽ trên một chiếc bình bằng gốm.
Nét vẽ mô tả cảnh người khuất phục bò tót trên một chiếc bình bằng gốm
tại các viện bảo tàng liên quan đến thời kỳ La Mã - Hy Lạp


Đấu trường thì xuất hiện khi nào?

Có thể chắc chắn một điều rằng đấu trường xuất hiện từ thời đế chế La Mã. Ngay từ thời đó, người ta đã chuộng việc đưa các loại thú hoang dã (hổ, voi,..) về để đấu với người. Có thể thấy đấu trường La Mã bởi có ít nhiều ảnh hưởng đến Corrida sau này của người Tây Ban Nha.

Đấu trường La Mã, thủy tổ của đầu trường bò tót ngày nay ở Tây Ban Nha.
Đấu trường La Mã - "thủy tổ" của đầu trường bò tót ngày nay ở Tây Ban Nha.

Người La Mã có nhiều kiểu trò chơi khi họ đến đấu trường xem. Đó có thể là trò đấu sĩ (Gladiateur), có thể là trò đua cỗ xe 4 ngựa (giống trong phim Ben Hur), có thể là trò người đấu với thú hoang hoặc thủy chiến... Theo sử sách ghi lại, chưa có dấu hiệu nào cho thấy rõ nét việc bò tót đấu với người mà chủ yếu người ta sự dụng con vật này cho trò chơi đua bò tót hoặc cho chúng đối đầu với nhau (như kiểu hội chọi trâu Đồ Sơn).

và đấu trường bò tót ngày nay với lối kiến trúc đậm chất vùng Andalusia miền nam Tây Ban Nha.
Đấu trường bò tót ngày nay với lối kiến trúc đậm chnất vùng Andalusia
(miền nam Tây Ban Nha).

Otofun News

Nguồn gốc sâu xa của trò đấu bò tót Tây Ban Nha

Nguồn gốc sâu xa của trò gười đối đầu với bò tót cũng bắt nguồn từ thời kỳ Hy Lạp – La Mã cổ đại. Vào thời đó, ngoài việc xem những buổi biểu diễn trò đấu sĩ vào buổi trưa, giới tượng lưu La Mã rất ưa chuộng đi săn bắn vào buổi sáng. Và một trong những con thú mà họ thích săn bắn có bò tót. Trong tiếng La Tinh, những kẻ săn tìm và giết bò tót thời ấy được gọi là Taurocentaes, về một khía cạnh nào đó cũng có điểm chung so với những người đấu bò (Matador) thời nay bởi mục đích của họ đều là để giết chết những con bò.

Các trò chơi dã man trong đấu trường tồn tại được vài trăm năm kể từ thời điểm đấu trường Colosseum được khánh thành ở Rome năm 80 sau Công Nguyên. Nhưng khi đế chế La Mã dần suy yếu và đặc biệt là khi đạo Thiên Chúa giáo trở thành tôn giáo thay thế cho tục lệ cúng tế thần Zớt thì tất cả các đấu trường bị cấm tiệt. Khi đế chế La Mã hoàn toàn sụp đổ thì truyền thống săn bắn bò tót để tiêu khiển cũng biến mất luôn. Duy nhất chỉ có những nơi mà người ta chăn nuôi bò tót ở quy mô lớn thì mới thói quen săn đuổi bò tót mới tồn tại.

Những thảo nguyên rộng lớn như miền nam Tây Ban Nha, miền tây nam nước Pháp và Bồ Đào Nha là những vùng người ta có thể đi tìm săn và nuôi bò tót nhiều nhất. Điều này cũng giải thích vì sao truyền thống đấu bò tót cũng tồn tại ở những quốc gia láng giềng của Tây Ban Nha.

Otofun News

Như vậy, nguồn gốc của thói quen săn đuổi và liều mình với bò tót tại nước Tây Ban Nha bắt nguồn từ 2 thứ : Đấu trường La Mã và các trang trại chăn nuôi bò tót.

Truyền thống chăn nuôi bò tót của Tây Ban Nha

Truyền thống chăn nuôi bò tót của Tây Ban Nha có ảnh hưởng trực tiếp đến lịch sử phát triển Corrida. Chắc chẳng có gì ngạc nhiên khi biết rằng quê hương của Corrida chính là tại những thảo nguyên rộng lớn, hay chính xác hơn là vùng Andalusia (phía nam Tây Ban Nha).

Sau khi đế chế La Mã tan rã thì cả một lãnh thổ rộng lớn do người La Mã quản lý bị cắt xén thành nhiều mảnh. Thời trung cổ là thời kỳ tiếp theo ngay sau khi đế chế La Mã tan rã và đặc thù của thời kỳ này là sự xuất hiện của những địa chủ sở hữu rất nhiều đất đai rộng lớn. Và tại Tây Ban Nha, hoạt động nông nghiệp duy nhất có thể tồn tại được tại vùng Andalusia khô cằn là chăn nuôi bò tót.

Những địa chủ làm giàu nhờ hoạt động này và theo dòng thời gian, họ trở thành giới quý tộc. Trong suốt thời kỳ trung cổ cho đến tận thế kỷ XV, giới quý tộc Tây Ban Nha nói riêng và Châu Âu nói chung ưa chuộng việc săn bắn như là một môn rèn luyện thể thao. Và thế là lại một lần nữa, thú sănbò tót xuất hiện và rộ lên ở miền nam Tây Ban Nha.

Từ thời kỳ phục hưng, từ việc chỉ là thú săn bắt để rèn luyện thể thao, đối đầu với bò tót trở thành một cách phô diễn nghệ thuật trước công chúng và được tổ chức khi có những sự kiện quan trọng (vua sinh ra hoàng tử, quận chúa đón chào nhà vua…).Kể từ thế kỷ XV, đối đầu với bò tót chỉ giới hạn trong giới quý tộc và hoàng gia Tây Ban Nha. Nhưng dần dần, những người đối đầu với bò tót (Torreros) được mở rộng hơn và các cách thức cũng như trang phục cũng tiến hóa theo thời gian. Có lẽ phải đợi đến thế kỷ XIX thì corrida mới có kiểu cách khá gần với thời nay.

(Còn tiếp)
Theo Blogspot Medulich

Đọc tiếp
Theo LĐCĐ
Bạn thấy bài viết thế nào?
Kém Chưa tốt Bình thường Tốt Rất tốt
Hashtag:

Có thể bạn quan tâm

Cùng chuyên mục

PVOIL đặt mục tiêu tăng trưởng 8%, chuẩn bị kinh doanh xăng Jet A1 vào cuối năm

PVOIL đặt mục tiêu tăng trưởng 8%, chuẩn bị kinh doanh xăng Jet A1 vào cuối năm

Tổng công ty Dầu Việt Nam - CTCP (PVOIL, mã chứng khoán OIL) quyết tâm thực hiện kế hoạch kinh doanh năm 2025 trong bối cảnh thương chiến có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế và diễn biến giá dầu ngay từ quý I không thuận lợi.
Mercedes-Benz 'phản pháo' phát ngôn ‘con chuột chịu trách nhiệm hình sự’

Mercedes-Benz 'phản pháo' phát ngôn ‘con chuột chịu trách nhiệm hình sự’

Phía Mercedes-Benz Việt Nam đã có phát ngôn đính chính lại những chia sẻ của ca sỹ Duy Mạnh về chiếc xe Mercedes-Benz S 450 L bị cháy, hiện đang rầm rộ trên mạng xã hội.
Cô gái lái máy xúc kiêm lái xe tải ở Bắc Giang phá vỡ định kiến nghề tài xế

Cô gái lái máy xúc kiêm lái xe tải ở Bắc Giang phá vỡ định kiến nghề tài xế

Cô gái Bắc Giang sinh năm 2002 Nguyễn Thị Hậu đã có hai năm kinh nghiệm lái máy xúc và nhiều tháng lái xe tải 34 tấn.
Có gì mới trên Ford Everest Sport phiên bản đặc biệt 2025?

Có gì mới trên Ford Everest Sport phiên bản đặc biệt 2025?

Ford Everest Sport bản đặc biệt mang thiết kế thể thao đậm chất off-road, nội thất cao cấp và công nghệ tiên tiến, tạo nên tuyên ngôn phong cách cá nhân.
Nước rửa xe ô tô không chạm bọt tuyết, có ảnh hưởng đến lớp sáp của xe?

Nước rửa xe ô tô không chạm bọt tuyết, có ảnh hưởng đến lớp sáp của xe?

Để giữ cho chiếc xe luôn sạch sẽ và bền đẹp, việc sử dụng nước rửa xe ô tô phù hợp đóng vai trò quan trọng. Vậy nước rửa xe ô tô là gì, thành phần của nó ra sao, và làm thế nào để chọn loại tốt nhất?
BMW X3 sắp ra mắt 'phả hơi nóng' vào GLC

BMW X3 sắp ra mắt 'phả hơi nóng' vào GLC

BMW X3 2025 có thể ra mắt trong quý II năm 2025 với diện mạo hoàn toàn mới và nhiều trang bị ấn tượng, trở thành đối thủ nặng ký của Mercedes-Benz GLC.
MG G50 giảm giá tới 30 triệu đồng tại đại lý

MG G50 giảm giá tới 30 triệu đồng tại đại lý

Ra mắt chưa đầy một tháng, cả ba phiên bản MG G50 đều được giảm giá nhẹ tại đại lý.
Lệnh cấm bất ngờ từ EU khiến cả ngành xe "nín thở"

Lệnh cấm bất ngờ từ EU khiến cả ngành xe "nín thở"

Sợi carbon, biểu tượng của hiệu suất đang đối mặt nguy cơ bị cấm tại châu Âu. Công nghệ đỉnh cao bị thử thách bởi yêu cầu bền vững.
Lót sàn xe ô tô tốt nhất nên dùng là nhựa PVC hay cao su đúc loại I

Lót sàn xe ô tô tốt nhất nên dùng là nhựa PVC hay cao su đúc loại I

Lót sàn xe ô tô không chỉ giữ vệ sinh mà còn tăng thẩm mỹ, bảo vệ xe. Từ cao su, nhựa đến da, mỗi loại đều có ưu nhược điểm riêng, phù hợp từng nhu cầu.
Xe điện ít hỏng hóc hơn xe xăng?

Xe điện ít hỏng hóc hơn xe xăng?

Nghiên cứu mới từ ADAC cho thấy, xe điện ít hỏng hóc hơn xe chạy xăng/dầu trong giai đoạn từ 2020–2022, với tỷ lệ sự cố gần như chỉ bằng một nửa.

Đọc nhiều

Nữ tài xế xe khách đam mê lái ô tô, chặng đường từ chạy taxi đến điều khiển xe 45 chỗ

Nữ tài xế xe khách đam mê lái ô tô, chặng đường từ chạy taxi đến điều khiển xe 45 chỗ

Võ Thị Kim Chi (36 tuổi, quê Phú Yên), nữ tài xế hiếm hoi lái xe khách 29 chỗ, đến với nghề không dễ nhưng luôn có niềm đam mê mãnh liệt.
14 cán bộ trường Cao đẳng Giao thông vận tải Trung ương III bị bắt

14 cán bộ trường Cao đẳng Giao thông vận tải Trung ương III bị bắt

Trong quá trình mở rộng điều tra vụ án sai phạm tại Trường Cao đẳng Giao thông vận tải Trung ương III, nhiều lãnh đạo của 4 trung tâm thuộc trường đã bị khởi tố và bắt tạm giam về nhiều tội danh.
Ô tô con ép xe tập lái vào đầu xe khách, suýt gây tai nạn liên hoàn trên cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên

Ô tô con ép xe tập lái vào đầu xe khách, suýt gây tai nạn liên hoàn trên cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên

Sự việc xảy ra vào ngày 2/3 trên cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên, tại khu vực nút giao Sông Công, tỉnh Thái Nguyên.
Biker người Việt tử vong tại Úc sau va chạm ngày 5/3

Biker người Việt tử vong tại Úc sau va chạm ngày 5/3

Tay lái mô tô người Việt bị thương nặng và không qua khỏi sau tai nạn tại Melbourne, Úc xảy ra trưa ngày 5/3 (theo giờ Úc).
Lexus LX570 bốc cháy ngùn ngụt trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng

Lexus LX570 bốc cháy ngùn ngụt trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng

Clip ghi lại vụ chiếc xe Lexus LX570 bốc cháy trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng thu hút sự quan tâm của cộng đồng mạng.
Thoát nạn kỳ diệu sau khi xe BMW lao xuống từ cầu 12 mét vì tin Google Maps

Thoát nạn kỳ diệu sau khi xe BMW lao xuống từ cầu 12 mét vì tin Google Maps

Một vụ tai nạn hy hữu tại Đông Java, Indonesia, khi tài xế 61 tuổi lái xe BMW lao khỏi cây cầu đang thi công từ độ cao hơn 12 mét chỉ vì làm theo Google Maps. May mắn, cả tài xế và hành khách ...
Tai nạn trên cầu rửa xe, ô tô đâm trực diện vào nữ nhân viên đứng hướng dẫn phía trước

Tai nạn trên cầu rửa xe, ô tô đâm trực diện vào nữ nhân viên đứng hướng dẫn phía trước

Một clip mới đăng tải cho thấy một tai nạn gây sốc khi một người phụ nữ bị chiếc xe đâm trực diện khi đang tiến lên cầu rửa xe.
Nghi vấn Youtuber công nghệ nổi tiếng Việt Nam chấn thương nặng khi đang chạy phân khối lớn trên cao tốc tại Úc

Nghi vấn Youtuber công nghệ nổi tiếng Việt Nam chấn thương nặng khi đang chạy phân khối lớn trên cao tốc tại Úc

Một Youtuber công nghệ nổi tiếng Việt Nam được cho là gặp tai nạn nghiêm trọng khi di chuyển bằng mô tô tại Melbourne (Úc).
Phiên bản di động