home

Khám phá nguồn gốc đấu bò tót Tây Ban Nha (Phần 1)

11:37 | 02/05/2013
Bài viết giới thiệu sơ qua nguồn gốc và lịch sử phát triển của bộ môn nghệ thuật được coi là tôn giáo của người Tây Ban Nha - đấu bò tót.
Trong tiếng Tây Ban Nha, môn đấu bò tót được gọi là Corrida - một kiểu đấu chạm trán cần có sự hoang dại cần thiết của con bò và sự dũng cảm của người đấu bò, trong tiếng Tây Ban Nha gọi là Matador.

Otofun News

Giống bò tót nuôi để đáp ứng cho Corrida được tập trung nhiều nhất ở miền nam Tây Ban Nha, vùng Andalusia. Nơi đây có rất nhiều thảo nguyên rộng lớn với những chú bò tót được thả rông, tất nhiên là có rào cản quy hoạch, đề phòng chẳng may có người lạ đi qua mà lại mặc áo màu đỏ...

Khó có thể nói người Tây Ban Nha là những người sáng chế ra "món" Corrida, bởi bản thân truyền thống sử dụng bò làm vật tế thần xuất xứ ở nhiều vùng. Thêm nữa, đấu nhau với bò tót thì cũng không chỉ có ở Tây Ban Nha. Bồ Đào Nha và miền nam nước Pháp, thậm chí là ở Châu Mỹ (như Mexico và Colombia) cũng có truyền thống này. Tuy rằng cách thức cuộc chơi có phần khác biệt, nhưng đều có điểm chung là dùng bò để đấu. Người Tây Ban Nha "đỉnh" hơn các quốc gia lân cận bởi sự lịch sử phát triển cũng như khả năng tiếp thị tốt hơn.

Muốn tìm nguồn gốc của "cái thú" đối đầu với bò tót thì có lẽ phải quay trở lại thời kỳ cổ đại. Trong thần thoại Hy Lạp, con bò tót luôn là biểu tượng của sức mạnh hoang dại và loài người luôn muốn tìm cách khuất phục nó. Có thể kể đến con quái vật Minotaurus nửa người nửa vật bị nhốt trong mê cung dưới lòng đất, hay chính bản thân thần Zớt tự hòa mình thành bò tót để "cưa cẩm" nàng tiên Europa (có trên mặt đồng xu 2 Euro của Hy Lạp).

Tại các viện bảo tàng liên quan đến thời kỳ La Mã - Hy Lạp, không khó để tìm thấy nhưng nét họa tiết mô tả cảnh người khuất phục bò tót. Đây là nét vẽ trên một chiếc bình bằng gốm.
Nét vẽ mô tả cảnh người khuất phục bò tót trên một chiếc bình bằng gốm
tại các viện bảo tàng liên quan đến thời kỳ La Mã - Hy Lạp


Đấu trường thì xuất hiện khi nào?

Có thể chắc chắn một điều rằng đấu trường xuất hiện từ thời đế chế La Mã. Ngay từ thời đó, người ta đã chuộng việc đưa các loại thú hoang dã (hổ, voi,..) về để đấu với người. Có thể thấy đấu trường La Mã bởi có ít nhiều ảnh hưởng đến Corrida sau này của người Tây Ban Nha.

Đấu trường La Mã, thủy tổ của đầu trường bò tót ngày nay ở Tây Ban Nha.
Đấu trường La Mã - "thủy tổ" của đầu trường bò tót ngày nay ở Tây Ban Nha.

Người La Mã có nhiều kiểu trò chơi khi họ đến đấu trường xem. Đó có thể là trò đấu sĩ (Gladiateur), có thể là trò đua cỗ xe 4 ngựa (giống trong phim Ben Hur), có thể là trò người đấu với thú hoang hoặc thủy chiến... Theo sử sách ghi lại, chưa có dấu hiệu nào cho thấy rõ nét việc bò tót đấu với người mà chủ yếu người ta sự dụng con vật này cho trò chơi đua bò tót hoặc cho chúng đối đầu với nhau (như kiểu hội chọi trâu Đồ Sơn).

và đấu trường bò tót ngày nay với lối kiến trúc đậm chất vùng Andalusia miền nam Tây Ban Nha.
Đấu trường bò tót ngày nay với lối kiến trúc đậm chnất vùng Andalusia
(miền nam Tây Ban Nha).

Otofun News

Nguồn gốc sâu xa của trò đấu bò tót Tây Ban Nha

Nguồn gốc sâu xa của trò gười đối đầu với bò tót cũng bắt nguồn từ thời kỳ Hy Lạp – La Mã cổ đại. Vào thời đó, ngoài việc xem những buổi biểu diễn trò đấu sĩ vào buổi trưa, giới tượng lưu La Mã rất ưa chuộng đi săn bắn vào buổi sáng. Và một trong những con thú mà họ thích săn bắn có bò tót. Trong tiếng La Tinh, những kẻ săn tìm và giết bò tót thời ấy được gọi là Taurocentaes, về một khía cạnh nào đó cũng có điểm chung so với những người đấu bò (Matador) thời nay bởi mục đích của họ đều là để giết chết những con bò.

Các trò chơi dã man trong đấu trường tồn tại được vài trăm năm kể từ thời điểm đấu trường Colosseum được khánh thành ở Rome năm 80 sau Công Nguyên. Nhưng khi đế chế La Mã dần suy yếu và đặc biệt là khi đạo Thiên Chúa giáo trở thành tôn giáo thay thế cho tục lệ cúng tế thần Zớt thì tất cả các đấu trường bị cấm tiệt. Khi đế chế La Mã hoàn toàn sụp đổ thì truyền thống săn bắn bò tót để tiêu khiển cũng biến mất luôn. Duy nhất chỉ có những nơi mà người ta chăn nuôi bò tót ở quy mô lớn thì mới thói quen săn đuổi bò tót mới tồn tại.

Những thảo nguyên rộng lớn như miền nam Tây Ban Nha, miền tây nam nước Pháp và Bồ Đào Nha là những vùng người ta có thể đi tìm săn và nuôi bò tót nhiều nhất. Điều này cũng giải thích vì sao truyền thống đấu bò tót cũng tồn tại ở những quốc gia láng giềng của Tây Ban Nha.

Otofun News

Như vậy, nguồn gốc của thói quen săn đuổi và liều mình với bò tót tại nước Tây Ban Nha bắt nguồn từ 2 thứ : Đấu trường La Mã và các trang trại chăn nuôi bò tót.

Truyền thống chăn nuôi bò tót của Tây Ban Nha

Truyền thống chăn nuôi bò tót của Tây Ban Nha có ảnh hưởng trực tiếp đến lịch sử phát triển Corrida. Chắc chẳng có gì ngạc nhiên khi biết rằng quê hương của Corrida chính là tại những thảo nguyên rộng lớn, hay chính xác hơn là vùng Andalusia (phía nam Tây Ban Nha).

Sau khi đế chế La Mã tan rã thì cả một lãnh thổ rộng lớn do người La Mã quản lý bị cắt xén thành nhiều mảnh. Thời trung cổ là thời kỳ tiếp theo ngay sau khi đế chế La Mã tan rã và đặc thù của thời kỳ này là sự xuất hiện của những địa chủ sở hữu rất nhiều đất đai rộng lớn. Và tại Tây Ban Nha, hoạt động nông nghiệp duy nhất có thể tồn tại được tại vùng Andalusia khô cằn là chăn nuôi bò tót.

Những địa chủ làm giàu nhờ hoạt động này và theo dòng thời gian, họ trở thành giới quý tộc. Trong suốt thời kỳ trung cổ cho đến tận thế kỷ XV, giới quý tộc Tây Ban Nha nói riêng và Châu Âu nói chung ưa chuộng việc săn bắn như là một môn rèn luyện thể thao. Và thế là lại một lần nữa, thú sănbò tót xuất hiện và rộ lên ở miền nam Tây Ban Nha.

Từ thời kỳ phục hưng, từ việc chỉ là thú săn bắt để rèn luyện thể thao, đối đầu với bò tót trở thành một cách phô diễn nghệ thuật trước công chúng và được tổ chức khi có những sự kiện quan trọng (vua sinh ra hoàng tử, quận chúa đón chào nhà vua…).Kể từ thế kỷ XV, đối đầu với bò tót chỉ giới hạn trong giới quý tộc và hoàng gia Tây Ban Nha. Nhưng dần dần, những người đối đầu với bò tót (Torreros) được mở rộng hơn và các cách thức cũng như trang phục cũng tiến hóa theo thời gian. Có lẽ phải đợi đến thế kỷ XIX thì corrida mới có kiểu cách khá gần với thời nay.

(Còn tiếp)
Theo Blogspot Medulich

Đọc tiếp
Theo LĐCĐ
Bạn thấy bài viết thế nào?
Kém Chưa tốt Bình thường Tốt Rất tốt
Hashtag:

Có thể bạn quan tâm

Cùng chuyên mục

Cuộc chiến giá và hàng tồn kho là nguyên nhân hiện tượng "xe cũ 0 km" ở Trung Quốc

Cuộc chiến giá và hàng tồn kho là nguyên nhân hiện tượng "xe cũ 0 km" ở Trung Quốc

Những chiếc xe mới được bán lại dưới dạng "xe cũ 0 km" ở Trung Quốc thường có giá rẻ 10-30% so với giá niêm yết xe mới hoàn toàn.
Nissan bán bớt cổ phần Renault, thu về 640 triệu USD để tái đầu tư xe mới

Nissan bán bớt cổ phần Renault, thu về 640 triệu USD để tái đầu tư xe mới

Trong bối cảnh tài chính khó khăn, Nissan lên kế hoạch bán 5% cổ phần trong Renault, thu về khoảng 640 triệu USD nhằm tái đầu tư cho các mẫu xe mới. Bên cạnh đó, hãng cũng điều chỉnh lại mối quan hệ hợp tác với Renault, đánh dấu bước chuyển mình trong chiến lược toàn cầu.
Ông tổ của hãng Porsche phát minh xe điện mở rộng phạm vi từ hơn 120 năm trước

Ông tổ của hãng Porsche phát minh xe điện mở rộng phạm vi từ hơn 120 năm trước

Ý tưởng xe điện mở rộng phạm vi với mô-tơ điện kết hợp động cơ đốt trong làm máy phát điện thực tế đã được thiết kế và áp dụng bởi Ferdinand Porsche, nhà sáng lập hãng xe Đức nổi tiếng.
Chính thức: BYD vượt Tesla về lượng xe điện bán ra trên quy mô toàn cầu

Chính thức: BYD vượt Tesla về lượng xe điện bán ra trên quy mô toàn cầu

Theo nghiên cứu mới công bố của ICCT, BYD chính thức vượt Tesla về lượng tiêu thụ xe điện chạy pin (BEV) toàn cầu tính chung trong năm 2024.
Toyota Venza từng một thời cực kỳ được chuộng ở Việt Nam có thể tái xuất với phiên bản hybrid

Toyota Venza từng một thời cực kỳ được chuộng ở Việt Nam có thể tái xuất với phiên bản hybrid

Từng biến mất khỏi thị trường, Toyota Venza bất ngờ hứa hẹn tái xuất với diện mạo lột xác: kiểu dáng SUV coupe sành điệu, công nghệ đỉnh cao và động cơ hybrid.
Minio Green lộ diện, mẫu xe điện VinFast rẻ nhất giá 269 triệu đồng

Minio Green lộ diện, mẫu xe điện VinFast rẻ nhất giá 269 triệu đồng

Sau thời gian úp mở, mẫu ô tô điện giá rẻ nhất của VinFast Minio Green đã bắt đầu lộ diện trên đường thử, có thể được bàn giao ngay trong tháng 8/2025.
GAC vén màn mẫu xe bay Govy AirCab giá hơn 6 tỷ tại Triển lãm Ô tô Hong Kong 2025

GAC vén màn mẫu xe bay Govy AirCab giá hơn 6 tỷ tại Triển lãm Ô tô Hong Kong 2025

Thị trường xe bay Trung Quốc đang có bước tăng tốc trong đôi ba năm trở lại đây, và GAC là một trong những công ty muốn sớm bước vào phân khúc mới mẻ này.
Hành trình làm mẹ sau vô-lăng của nữ tài xế, tiktoker Ngô Hạnh

Hành trình làm mẹ sau vô-lăng của nữ tài xế, tiktoker Ngô Hạnh

Trên những cung đường dài, giữa tiếng động cơ và ánh đèn pha xuyên đêm là bóng dáng nhỏ bé nhưng cứng cỏi sau vô-lăng chiếc xe tải 30 tấn của nữ tài xế genZ Ngô Hạnh.
Toyota Harrier 2025 ra mắt với nhiều nâng cấp, giá quy đổi chỉ 666 triệu đồng

Toyota Harrier 2025 ra mắt với nhiều nâng cấp, giá quy đổi chỉ 666 triệu đồng

Sau gần 5 năm kể từ khi thế hệ thứ tư trình làng, Toyota chính thức giới thiệu bản nâng cấp giữa vòng đời của Harrier, mẫu SUV cỡ trung vốn nổi bật nhờ phong cách sang trọng pha nét thể thao.
Omoda C5 và Jaecoo J7 tiếp tục giảm giá, kéo dài từ khi ra mắt đến nay

Omoda C5 và Jaecoo J7 tiếp tục giảm giá, kéo dài từ khi ra mắt đến nay

Hai mẫu xe Trung Quốc Omoda C5 và Jaecoo J7 tiếp tục duy trì mức ưu đãi sâu đã được áp dụng ngay từ khi ra mắt cho đến nay.

Đọc nhiều

Nhiều đại lý ô tô bị khám xét

Nhiều đại lý ô tô bị khám xét

Nhiều đại lý ô tô ở cả hai miền bị tiến hành kiểm tra bởi lực lượng chức năng trong hai ngày 6 và 7/5.
Tai nạn liên hoàn trên cầu dài Cúc Phương sáng 9/6, tài xế xe con tử vong tại chỗ

Tai nạn liên hoàn trên cầu dài Cúc Phương sáng 9/6, tài xế xe con tử vong tại chỗ

Vụ tai nạn xảy ra tại cầu dài Cúc Phương sau khi hai xe tải và một xe con va chạm, tài xế xe con tử vong tại chỗ.
Tăng tốc đột ngột lên 146 km/h chỉ trong 35 giây, tài xế tử vong tại chỗ sau va chạm

Tăng tốc đột ngột lên 146 km/h chỉ trong 35 giây, tài xế tử vong tại chỗ sau va chạm

Tài xế ô tô có hành động tăng tốc từ 43 km/h lên tới 146 km/h chỉ trong 35 giây trước khi xảy ra va chạm, khiến cộng đồng mạng không khỏi bàng hoàng.
Xem trước xe SUV 7 chỗ mới của Mitsubishi, sẽ thay thế Outlander

Xem trước xe SUV 7 chỗ mới của Mitsubishi, sẽ thay thế Outlander

Sáng nay 6/6, Mitsubishi Motors Việt Nam đã ra mắt mẫu xe ý tưởng DST Concept tại sự kiện Mitsubishi Motors Festival 2025.
Lùi xe như lái công nông, tài xế bán tải cán qua người phụ nữ đang đi phía sau

Lùi xe như lái công nông, tài xế bán tải cán qua người phụ nữ đang đi phía sau

Vụ việc xảy ra vào 15h chiều qua (16/6) tại bệnh viện đa khoa Hà Đông. Tài xế lùi xe ẩu, cán qua người phụ nữ đang đi phía sau.
Xe máy thiếu quan sát đâm sầm vào ô tô đang rẽ tại ngã tư

Xe máy thiếu quan sát đâm sầm vào ô tô đang rẽ tại ngã tư

Vụ tại nạn xảy ra tại ngã tư đường khu vực đầu cầu Bến Tượng - TP Thái Nguyên. Clip ghi lại vụ việc thu hút sự chú ý của cộng đồng mạng.
Lexus LX570 bốc cháy ngùn ngụt trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng

Lexus LX570 bốc cháy ngùn ngụt trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng

Clip ghi lại vụ chiếc xe Lexus LX570 bốc cháy trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng thu hút sự quan tâm của cộng đồng mạng.
Buồn ngủ, tài xế ô tô tông loạt xe máy trên đường tại Sapa, Lào Cai khiến bé gái 5 tuổi tử vong

Buồn ngủ, tài xế ô tô tông loạt xe máy trên đường tại Sapa, Lào Cai khiến bé gái 5 tuổi tử vong

Hiện trường vụ tai nạn ô tô tông loạt xe máy trên đường tại Sapa, Lào Cai khiến bé gái 5 tuổi tử vong gây ám ảnh.
Phiên bản di động