home

Tại sao ô tô không thiết kế phanh bằng chân trái và ga bằng chân phải?

Ngô Việt Hưng Ngô Việt Hưng 15:17 | 12/04/2020
Một câu hỏi rất hay trên group facebook của Cộng đồng Otofun đó là tại sao ô tô số tự động không chuyển chân phanh sang chân trái, chân phải chuyên dùng cho chân ga.

>> Mở cửa xe cho đúng và an toàn

>> Tại sao kính sau xe sedan không có cần gạt nước?

Các xe ô tô được trang bị số tự động đều có thiết kế chân phanh và chân ga như sau: Chân phanh với tiết diện bàn đạp (pedal) lớn nhất, nằm ở vị trí thuận lợi với chân phải của người lái, chân ga với tiết diện bàn đạp nhỏ hơn, nằm lệch một chút tiếp sang bên phải. Xe số sàn sẽ có thêm bàn đạp chân côn nằm lệch hẳn sang trái người lái.

tai sao o to khong thiet ke phanh bang chan trai va ga bang chan phai
Xe hơi dân dụng hiện nay thiết kế bàn đạp phanh và ga cùng sử dụng chân phải

Tất cả các xe ô tô trên thế giới (trừ xe đua) đều bố trí như thế, dù đó là xe tay lái thuận hay tay lái nghịch. Với các xe số sàn, không có gì phải thắc mắc về cách phân việc cho 2 chân. Nhưng với xe số tự động, từ lâu đã có câu hỏi là tại sao lại không phải mỗi chân một việc mà lại dồn hết trách nhiệm cho chân phải?

Trở lại với thắc mắc trong group chính thức của Cộng đồng Otofun, do ít người có thói quen đặt vấn đề với những chuyện tưởng như hiển nhiên nên đa số ý kiến ban đầu cho rằng đây là câu này ngớ ngẩn. Tuy nhiên, không phải ai cũng nghĩ như thế và cá nhân tôi thấy đây là câu hỏi rất hay mà người phương Tây thường gọi là “think out of the box” - suy nghĩ sáng tạo vượt ra khỏi định kiến xã hội.

Tìm tòi trên mạng thấy có rất nhiều nghiên cứu về vấn đề này và có 2 luồng ý kiến trái chiều nhau.

Luồng thứ nhất cho rằng sử dụng một chân cho cả ga và phanh là an toàn vì không ai phanh và ga cùng một lúc, khi muốn phanh phải bỏ chân ga ra sẽ giúp xe dừng nhanh hơn. Một số còn bổ sung rằng não chỉ điều khiển một chân dễ hơn điều khiển 2 chân hoặc nhờ có chân trái làm mà lúc cần phanh chết trong tình huống khẩn cấp người lái sẽ thao tác nhanh hơn và có lực hơn.

Luồng thứ hai phản đối, cho rằng cách bố trí như trên không liên quan gì đến việc an toàn mà nó do lịch sử để lại. Trước đây các xe số sàn (manual) sử dụng chân trái để đạp côn và chân phải dùng để điều khiển ga và phanh. Sau này khi hộp số tự động mới xuất hiện trên thị trường, các hãng xe thấy rằng việc bỏ chân côn và giữ nguyên chân phanh, chân ga tiện hơn khi sản xuất.

Trên thực tế, đến nay các trường dạy lái và người dùng vẫn quen với cách học và lái xe kiểu cũ. Mặc dù chưa có nơi nào cấm việc lái xe số tự động bằng hai chân, nhưng tất cả các trung tâm dạy học đều khuyến cáo học viên không làm việc này. Nhiều người khẳng định cách lái xe kiểu cũ khiến bất kỳ ai cũng dễ dàng thích nghi khi chuyển từ xe số tự động sang số sàn.

tai sao o to khong thiet ke phanh bang chan trai va ga bang chan phai
Theo thứ tự từ trái sang phải, xe số sàn có thiết kế bàn đạp côn, phanh và ga.

Tuy nhiên, những người phản đối lại nhìn nhận theo cách khác. Theo thống kê, đến 2015, đã có hơn 95% xe bán trên thị trường Mỹ là xe số tự động, hầu như rất ít người Mỹ biết đến hay phải quan tâm kỹ năng đạp côn xe.

Thêm vào đó, có nhiều nghiên cứu về vấn đề này chỉ ra rằng cách này khá mất an toàn do 2 yếu tố sau. Thứ nhất, người lái xe mất khá nhiều thời gian để di chuyển chân từ ga sang phanh, trung bình một người có phản xạ bình thường sẽ mất khoảng gần 1 giây từ lúc bắt đầu phát hiện ra nguy hiểm cần phanh. Tiếp theo đó người lái cần trung bình khoảng 1,2 giây để chuyển chân từ ga sang phanh. Tổng thời gian để bắt đầu phanh là 2,2 giây, nếu chân trái được tập luyện từ đầu để phanh thì số thời gian này sẽ giảm được hơn 50% do chân trái đã thường trực trên chân phanh. Đây là lý do mà các xe ô tô đua hiện đại đã thiết kế để phanh bằng chân trái và ga bằng chân phải.

Thứ hai, một số người mới lái trong một số tình huống khẩn cấp thường hay nhầm giữa chân phanh và chân ga. Thường là do không nhớ vị trí hoặc cuống quá nên nhầm. Nếu được tập phanh chân trái từ lúc chưa biết lái, trường hợp này sẽ không xảy ra, tình huống xấu nhất đó là cả phanh lẫn ga cùng một lúc thì xe vẫn có xu hướng dừng lại hoặc ít nhất thiệt hại cũng rất hạn chế do xe không thể tăng tốc nhanh được.

Vậy tại sao phanh chân trái với nhiều ưu việt, an toàn hơn lại không được áp dụng trên các xe đời mới? Không có bất kỳ câu trả lời chính thức nào cho vấn đề này. Nhưng có thể giải thích như sau. Đây là tiêu chuẩn của xe ô tô dân dụng trên toàn thế giới và là thói quen toàn cầu kể cả tay lái nghịch hay thuận vị trí của chân ga, chân phanh vẫn đúng chỗ ấy. Việc thay đổi chuyển sang chân trái để phanh có thể tạo ra sự xáo trộn quá lớn không cần thiết đến toàn bộ các bộ luật, tiêu chuẩn về lái xe, sản xuất xe và cả người lái xe phải học lại thói quen và phản xạ dẫn đến hậu quả có thể mất an toàn và tốn kém về kinh tế.

tai sao o to khong thiet ke phanh bang chan trai va ga bang chan phai
Trên xe đua F1, bàn đạp phanh thiết kế cho chân trái sử dụng

Tất nhiên, với các bố trí các bàn đạp như hiện nay, người lái muốn điều khiển xe bằng hai chân sẽ có tư thế không được thuận lợi nhất. Nhưng các xe đua hiện đại như F1, Touring, Rally v.v., do không ràng buộc về luật cũng như các tiêu chuẩn nên gần như toàn bộ các xe này đã thiết kế các bàn đạp cân đối với phanh dành cho chân trái (left foot braking) và lẫy chuyển số được đưa lên vô-lăng. Cải tiến này làm cho các thao tác của tay đua nhanh hơn, chính xác hơn và từ đó nâng cao thành tích về thời gian.

Việc có áp dụng thay đổi này trong tương lai với xe dân dụng hay không thì phải chờ thời gian trả lời, tuy nhiên khả năng cao là sẽ khó thay đổi do thói quen đã hằn sâu trong xã hội.

Ngô Việt Hưng

Đọc tiếp
https://cuocsongantoan.vn/tai-sao-o-to-khong-thiet-ke-phanh-bang-chan-trai-va-ga-bang-chan-phai-42968.html
Bạn thấy bài viết thế nào?
Kém Chưa tốt Bình thường Tốt Rất tốt

Có thể bạn quan tâm

6 bí kíp bỏ túi giúp phái đẹp lái xe an toàn hơn

6 bí kíp bỏ túi giúp phái đẹp lái xe an toàn hơn

Chỉ với 6 bí kíp đơn giản này, chị em có thể lái xe an toàn và tìm được niềm vui khi điều khiển xế cưng lưu thông trên đường. 
Những việc cần làm trước khi lái xe về quê ăn Tết

Những việc cần làm trước khi lái xe về quê ăn Tết

Trước mỗi chuyến đi xa, đặc biệt là dịp lễ Tết, việc chuẩn bị cho xế cưng là điều rất quan trọng và bắt buộc phải làm để tránh những rắc rối không đáng có.
Xe đang chạy bị kẹt chân ga, phải làm gì đây?

Xe đang chạy bị kẹt chân ga, phải làm gì đây?

Kẹt chân ga, dù không phổ biến, vẫn là một sự cố có thể xảy ra trong quá trình điều khiển xe ô tô. Các bước xử lý tuy đơn giản nhưng nếu mất bình tĩnh và thực hiện không đúng cách, sẽ dẫn tới những hậu quả nghiêm trọng.
Người Việt sáng chế bộ chống nhầm chân ga

Người Việt sáng chế bộ chống nhầm chân ga

Với chi phí khoảng 4 triệu, tài xế Việt có bộ chống nhầm chân ga, chân phanh với công tắc kích hoạt On/Off tùy ý.
Toyota Corolla tránh được án "tăng ga đột ngột"

Toyota Corolla tránh được án "tăng ga đột ngột"

Điều này đồng nghĩa với việc Toyota sẽ tránh được một vụ triệu hồi khổng lồ.
Đổ dốc an toàn

Đổ dốc an toàn

Tùy theo độ dốc ít hay nhiều mà hãy gạt cần số về số thấp hơn (-) để xe không bị tăng tốc ngoài ý muốn.
Đạp nhầm chân ga, nữ tài xế tông thẳng thợ sửa xe trong gara

Đạp nhầm chân ga, nữ tài xế tông thẳng thợ sửa xe trong gara

Cú nhầm chân ga của nữ tài xế khiến chiếc xe tông thẳng vào gara với tốc độ cao, rất may nạn nhân chỉ bị thương nhẹ.
Nhìn lại một năm 2020 đầy thử thách của Cộng đồng Otofun

Nhìn lại một năm 2020 đầy thử thách của Cộng đồng Otofun

Cung cấp trang bị chống dịch cho nhiều bệnh viện lớn, tổ chức ngày hiến máu, thúc đẩy phong trào motorsport, trong một năm nhiều khó khăn Cộng đồng Otofun vẫn tìm ra được những cách mới mẻ đóng góp tích cực cho xã hội.
Diễn đàn OTOFUN kêu gọi: Chung tay chia sẻ vì miền Trung ruột thịt

Diễn đàn OTOFUN kêu gọi: Chung tay chia sẻ vì miền Trung ruột thịt

Sau 14 giờ phát động đã có hàng trăm ofer hưởng ứng "Chung tay, chia sẻ với đồng bào miền Trung" với số tiền ủng hộ lên tới 130 triệu đồng. Hiện chương trình kêu gọi ủng hộ vẫn đang được tiếp tục...
Cộng đồng Otofun tiễn chân "Chuyến đi cuối cùng" của Người OF - Trương Trí Dũng

Cộng đồng Otofun tiễn chân "Chuyến đi cuối cùng" của Người OF - Trương Trí Dũng

Dưới tiết trời nắng như đổ lửa, dù không hẹn trước nhưng rất nhiều thành viên diễn đàn Otofun.net đã có mặt tại nhà tang lễ số 5 Trần Thánh Tông để tiễn chân "Chuyến đi cuối cùng" của Người OF - Thành viên Trương Trí Dũng.
Màn xếp xe kỷ niệm sinh nhật lần thứ 6 hoành tráng của CLB KIA Morning OTOFUN

Màn xếp xe kỷ niệm sinh nhật lần thứ 6 hoành tráng của CLB KIA Morning OTOFUN

Hơn 50 chiếc xe Kia Morning của câu lạc bộ Kia Morning And Friends Club (KMFC) đã thực hiện màn xếp xe ấn tượng tại Đồng Mô nhân dịp kỉ niệm 6 năm ngày thành lập.
Dạo một vòng quanh trung tâm dịch vụ lốp Tirefun Long Biên

Dạo một vòng quanh trung tâm dịch vụ lốp Tirefun Long Biên

Không chỉ có các dịch vụ liên quan đến lốp xe, trung tâm dịch vụ lốp Tirefun Long Biên còn mang tới các gói chăm sóc xe rất hấp dẫn.

Cùng chuyên mục

Điểm mù phía trước ô tô đang ngày càng lớn, đặc biệt ở SUV và bán tải

Điểm mù phía trước ô tô đang ngày càng lớn, đặc biệt ở SUV và bán tải

Một nghiên cứu mới được thực hiện bởi tổ chức và cơ quan chức năng tại Mỹ hé lộ rằng điểm mù phía trước xe ô tô đã tăng đáng kể trong thời gian 25 năm qua.
Sau khi cháy trong vài tuần, tàu chở xe điện Trung Quốc cuối cùng đã chìm sâu 5.000 mét

Sau khi cháy trong vài tuần, tàu chở xe điện Trung Quốc cuối cùng đã chìm sâu 5.000 mét

Con tàu Morning Midas chở hơn 3.000 chiếc xe cuối cùng đã chìm sâu xuống biển Thái Bình Dương, mang theo tất cả những gì có trên mình.
Trượt ngã vào gầm xe khách do trời mưa, người đi xe máy tử vong

Trượt ngã vào gầm xe khách do trời mưa, người đi xe máy tử vong

Camera nhà dân ghi lại cảnh tai nạn thương tâm vào sáng sớm 27/6, khi một xe máy trượt ngã do né người dừng mua hàng dưới lòng đường rồi va chạm với xe khách đang chạy tới.
Vụ ô tô tông 10 xe máy ở Bắc Ninh: Tài xế là công an, có nồng độ cồn

Vụ ô tô tông 10 xe máy ở Bắc Ninh: Tài xế là công an, có nồng độ cồn

Theo Công an tỉnh Bắc Ninh, tài xế gây tai nạn liên hoàn là Đội trưởng thuộc Phòng Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ Công an tỉnh Bắc Ninh. Tài xế này có nồng độ cồn khi gây tai nạn.
Va chạm giữa ô tô Vinfast VF 3 và xe máy đang sang đường khiến em bé bị hất văng

Va chạm giữa ô tô Vinfast VF 3 và xe máy đang sang đường khiến em bé bị hất văng

Camera ghi lại khoảnh khắc bé nhỏ bị cuốn xoay trên mặt đường sau va chạm với ô tô VF 3.
Xe taxi không người lái Tesla thử nghiệm ngoài đường phố, nhận khen ngợi ban đầu

Xe taxi không người lái Tesla thử nghiệm ngoài đường phố, nhận khen ngợi ban đầu

Sau một thời gian dài nghiên cứu và phát triển, Tesla cuối cùng đã bắt đầu thử nghiệm công nghệ xe taxi không người lái, còn gọi là robotaxi, của mình ngoài đường phố công cộng.
[Clip] Trèo hộ lan băng qua đường sắt, chồng bị tàu đâm tử vong ngay trước mặt vợ

[Clip] Trèo hộ lan băng qua đường sắt, chồng bị tàu đâm tử vong ngay trước mặt vợ

Vụ tai nạn nghiêm trọng hôm nay (25/6) xảy ra tại khu vực đường sắt gần Công ty WNC - Khu công nghiệp Đồng Văn 3 - Duy Tiên - Hà Nam.
Xin nhập làn không được, tài xế ô tô đánh lái hất văng 2 người đi xe máy cùng chiều

Xin nhập làn không được, tài xế ô tô đánh lái hất văng 2 người đi xe máy cùng chiều

Không nhập làn được, tài xế ô tô bạc đánh lái sang phải, hất văng hai người đi xe máy ở lề đường.
Gia đình 5 người trên xe Hyundai Santa Fe bị lũ cuốn trôi khi đi theo chỉ dẫn Google Maps

Gia đình 5 người trên xe Hyundai Santa Fe bị lũ cuốn trôi khi đi theo chỉ dẫn Google Maps

Bỏ mặc lời khuyên của dân bản địa, tài xế ô tô Santa Fe “đánh liều” đi theo Google Maps khiến chiếc ô tô bị dòng lũ cuốn trôi.
[Clip] Hai góc quay vụ xe tải và xe chở rác đâm nhau kinh hoàng tại Nam Đàn, Nghệ An trưa nay

[Clip] Hai góc quay vụ xe tải và xe chở rác đâm nhau kinh hoàng tại Nam Đàn, Nghệ An trưa nay

Chiếc xe chở rác và xe tải chở đất đâm sầm vào nhau tại đoạn giao cắt do cả hai đều không chịu giảm tốc độ khi tới khu vực khuất tầm nhìn.

Đọc nhiều

Nhiều đại lý ô tô bị khám xét

Nhiều đại lý ô tô bị khám xét

Nhiều đại lý ô tô ở cả hai miền bị tiến hành kiểm tra bởi lực lượng chức năng trong hai ngày 6 và 7/5.
Tai nạn liên hoàn trên cầu dài Cúc Phương sáng 9/6, tài xế xe con tử vong tại chỗ

Tai nạn liên hoàn trên cầu dài Cúc Phương sáng 9/6, tài xế xe con tử vong tại chỗ

Vụ tai nạn xảy ra tại cầu dài Cúc Phương sau khi hai xe tải và một xe con va chạm, tài xế xe con tử vong tại chỗ.
Tăng tốc đột ngột lên 146 km/h chỉ trong 35 giây, tài xế tử vong tại chỗ sau va chạm

Tăng tốc đột ngột lên 146 km/h chỉ trong 35 giây, tài xế tử vong tại chỗ sau va chạm

Tài xế ô tô có hành động tăng tốc từ 43 km/h lên tới 146 km/h chỉ trong 35 giây trước khi xảy ra va chạm, khiến cộng đồng mạng không khỏi bàng hoàng.
Xem trước xe SUV 7 chỗ mới của Mitsubishi, sẽ thay thế Outlander

Xem trước xe SUV 7 chỗ mới của Mitsubishi, sẽ thay thế Outlander

Sáng nay 6/6, Mitsubishi Motors Việt Nam đã ra mắt mẫu xe ý tưởng DST Concept tại sự kiện Mitsubishi Motors Festival 2025.
Lùi xe như lái công nông, tài xế bán tải cán qua người phụ nữ đang đi phía sau

Lùi xe như lái công nông, tài xế bán tải cán qua người phụ nữ đang đi phía sau

Vụ việc xảy ra vào 15h chiều qua (16/6) tại bệnh viện đa khoa Hà Đông. Tài xế lùi xe ẩu, cán qua người phụ nữ đang đi phía sau.
Xe máy thiếu quan sát đâm sầm vào ô tô đang rẽ tại ngã tư

Xe máy thiếu quan sát đâm sầm vào ô tô đang rẽ tại ngã tư

Vụ tại nạn xảy ra tại ngã tư đường khu vực đầu cầu Bến Tượng - TP Thái Nguyên. Clip ghi lại vụ việc thu hút sự chú ý của cộng đồng mạng.
Buồn ngủ, tài xế ô tô tông loạt xe máy trên đường tại Sapa, Lào Cai khiến bé gái 5 tuổi tử vong

Buồn ngủ, tài xế ô tô tông loạt xe máy trên đường tại Sapa, Lào Cai khiến bé gái 5 tuổi tử vong

Hiện trường vụ tai nạn ô tô tông loạt xe máy trên đường tại Sapa, Lào Cai khiến bé gái 5 tuổi tử vong gây ám ảnh.
[Clip hot] 15 giây khổ sở của tên trộm xe máy Honda SH trước khi bỏ cuộc

[Clip hot] 15 giây khổ sở của tên trộm xe máy Honda SH trước khi bỏ cuộc

Những người sở hữu xe máy đều nên chú ý đến trang bị này để bảo vệ chiếc xe máy của mình khỏi mưu đồ xấu của kẻ gian.
Phiên bản di động