 |
| Công nghệ thu hồi khí thải CO₂ hoàn toàn mới mang tên “Mobile Carbon Capture” của Mazda |
Các hãng xe Nhật Bản từ lâu đã giữ thái độ thận trọng trước việc chuyển đổi hoàn toàn sang xe điện chạy pin. Trong số đó, Toyota là hãng bày tỏ quan điểm rõ ràng nhất, khi Chủ tịch Akio Toyoda từng khẳng định xe điện sẽ khó chiếm quá 30% thị phần toàn cầu. Vì vậy, nhiều nhà sản xuất đến từ “xứ sở mặt trời mọc” tiếp tục tìm kiếm những hướng đi khác để giảm phát thải carbon, bao gồm nhiên liệu sinh học và động cơ đốt trong sử dụng hydro, nhằm duy trì sự tồn tại của động cơ truyền thống trong thời đại giảm phát thải.
Mazda, dù quy mô nhỏ hơn nhiều so với các đối thủ nội địa, cũng chia sẻ triết lý tương tự. Hãng vẫn kiên định với việc phát triển động cơ đốt trong, tin rằng công nghệ này vẫn có thể được cải thiện để vận hành sạch hơn. Tại Japan Mobility Show 2025, Mazda đã giới thiệu mẫu concept Vision X-Coupe, gây chú ý nhờ thiết kế tinh tế và động cơ xoay (rotary engine), nhưng điểm đáng chú ý hơn cả nằm ở công nghệ ẩn bên trong.
Vision X-Coupe được phát triển để tích hợp hệ thống “Mobile Carbon Capture”, công nghệ cho phép thu hồi tới 20% lượng khí thải của xe. Nghe có vẻ táo bạo, nhưng Mazda khẳng định đây không chỉ là ý tưởng mang tính chất lý thuyết.
 |
| Mazda đang nỗ lực nghiên cứu với mục tiêu đưa hệ thống này lên những mẫu xe thương mại trong thời gian tới |
“Trong khi vẫn còn nhiều thách thức, chúng tôi đã hoàn thiện công nghệ này ở cấp độ thử nghiệm. Mazda đang tiến hành bước xác minh toàn diện để hướng tới triển khai thực tế. Thử nghiệm đã chứng minh có thể tách CO₂ khỏi khí thải bằng chất hấp thụ CO₂. Chúng tôi sẽ bắt đầu thử nghiệm công nghệ này tại chặng cuối của giải đua xe Super Taikyu Series năm nay,” ông Kazuo Ichikawa, chuyên gia thuộc Bộ phận Nghiên cứu Công nghệ Môi trường Thế hệ Mới của Mazda, chia sẻ.
Ông Ichikawa thừa nhận rằng “vẫn còn một số vấn đề cần được giải quyết”, nhưng mục tiêu đưa hệ thống thu hồi carbon này lên các mẫu xe thương mại của Mazda là rất rõ ràng. Theo mô tả, khí thải sau khi được thu hồi sẽ được làm khô, phần carbon được gắn kết vào cấu trúc zeolite tinh thể. Lượng CO₂ thu được sẽ được chứa trong một bình nhỏ và có thể được tái sử dụng làm nguyên liệu sản xuất, chẳng hạn cho các sản phẩm nhựa tái chế.
Bên cạnh đó, động cơ xoay trang bị trên Vision X-Coupe không sử dụng xăng mà chạy bằng nhiên liệu sinh học chiết xuất từ tảo Nannochloropsis, một loại vi tảo có hàm lượng lipid cao, cho ra loại dầu có đặc tính tương tự diesel. Trong quá trình sinh trưởng, loài tảo này hấp thụ CO₂ thông qua quang hợp, tạo nên một chu trình carbon khép kín.
 |
| Mẫu Mazda Vision X-Coupe với công nghệ “Mobile Carbon Capture” ra mắt tại Japan Mobility Show 2025 |
Mazda cho biết nếu có thể sản xuất loại nhiên liệu sinh học này với chi phí hợp lý, lượng phát thải CO₂ có thể giảm tới 90% so với nhiên liệu hóa thạch. Khi kết hợp với hệ thống thu hồi carbon có khả năng hấp thụ khoảng 20% lượng khí thải của chính chiếc xe, Giám đốc Công nghệ Ryuichi Umeshita cho rằng Vision X-Coupe có thể đạt mức phát thải CO₂ âm khoảng 10%, tức là tổng lượng CO₂ hấp thụ còn nhiều hơn lượng phát ra.
Theo lý thuyết, Mazda cho rằng “càng lái xe, bạn càng giảm phát thải CO₂”. Tuy nhiên, để biến tầm nhìn này thành hiện thực vẫn còn là một chặng đường dài. Nguyên nhân bởi việc sản xuất nhiên liệu sinh học quy mô lớn hiện vẫn còn là thách thức lớn. Ở thời điểm hiện tại, công ty cần tới khoảng hai tuần để tinh chế hơn một lít nhiên liệu từ bể nuôi 1.000 lít tảo. Để phục vụ thương mại hóa, quy trình này cần được cải tiến đáng kể về hiệu suất và chi phí, đồng thời đòi hỏi hạ tầng thu gom, lưu trữ và tái sử dụng CO₂ phù hợp.
 |
| Không gian nội thất của Mazda Vision X-Coupe |
Đáng chú ý, lượng CO₂ thu hồi được còn có thể được dùng để nuôi thêm vi tảo, tạo ra một chu trình tự tái tạo, trong đó chiếc xe vừa vận hành vừa góp phần làm sạch không khí. Mazda cho thấy sự nghiêm túc trong việc hiện thực hóa ý tưởng này, thể hiện tinh thần sáng tạo và sẵn sàng tìm kiếm hướng đi khác biệt trong thời kỳ điện hóa.
Tuy kết quả cuối cùng vẫn chưa thể khẳng định, nhưng nỗ lực của Mazda xứng đáng được ghi nhận. Ngay cả khi công nghệ thu hồi carbon này không đạt được mục tiêu mong muốn, thì động cơ đốt trong vẫn chưa đến hồi kết, bởi thế hệ động cơ Skyactiv-Z mới của Mazda sắp chuẩn bị ra mắt.
Duy Thành
Copy link
