Vai trò của dây đai an toàn: cứu tinh thầm lặng trên mỗi chiếc ô tô

Dây đài an toàn ba điểm ra đời vào năm 1959.

Lịch sử dây an toàn bắt nguồn từ những chiếc xe ngựa thô sơ, nơi dây thừng được sử dụng để giữ người lái khỏi bị văng ra ngoài khi va chạm. Tuy nhiên, mãi đến đầu thế kỷ 20, dây an toàn dành cho ô tô mới được Edward J. Kearney, một kỹ sư người Mỹ, phát minh và cấp bằng sáng chế vào năm 1915. Thiết kế ban đầu khá thô sơ, chỉ là dây đai vai đơn giản. Phải đến năm 1959, Nils Bohlin, kỹ sư của Volvo, Thụy Điển, mới phát triển dây an toàn ba điểm hiện đại, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong lịch sử an toàn giao thông.

Tác dụng của dây đai an toàn trên xe ô tô

Dây an toàn đóng vai trò thiết yếu trong việc bảo vệ người ngồi trong xe khỏi chấn thương và tử vong khi xảy ra tai nạn. Khi va chạm xảy ra, dây an toàn sẽ giữ người lái và hành khách ở vị trí cố định, hạn chế tối đa nguy cơ bị văng ra ngoài hoặc va đập vào các bộ phận khác trong xe.

Theo thống kê, dây an toàn đã góp phần cứu sống hơn một triệu người trên toàn thế giới và giảm thiểu đáng kể số ca tử vong do tai nạn giao thông. Việc sử dụng dây an toàn đúng cách có thể giúp giảm nguy cơ tử vong lên đến 45% cho người ngồi phía trước và 60% cho người ngồi phía sau.

Nguyên lý hoạt động

Dây an toàn ô tô bao gồm hai phần chính: dây đai và khóa chốt an toàn. Dây đai bao gồm dây chạy ngang hông (Lap Belt) và dây vắt chéo qua vai (Shoulder Belt). Khi gài dây an toàn đúng cách, các dây này sẽ phân tán lực tác động lên cơ thể, giảm thiểu chấn thương nặng. Trong trường hợp va chạm, dây sẽ tự động siết chặt và giữ người ngồi cố định, ngăn chặn nguy cơ văng ra ngoài.

Tầm quan trọng

Dây an toàn hoạt động dựa trên nguyên lý phân tán lực tác động lên cơ thể, giúp giảm thiểu chấn thương trong trường hợp va chạm. Nhờ vậy, dây an toàn mang lại nhiều lợi ích thiết thực như:

- Bảo vệ vùng mặt: Dây an toàn giúp giảm thiểu va đập vào kính chắn gió, bảo vệ phần đầu và mặt khỏi chấn thương nghiêm trọng khi xảy ra va chạm hoặc phanh gấp.

- Giữ người ngồi trong xe: Khi gặp tai nạn lật xe hoặc bung cửa, dây an toàn sẽ giữ người ngồi cố định, hạn chế nguy cơ văng ra ngoài và va đập với các bộ phận khác trong xe.

- Giảm va đập giữa các hành khách: Dây an toàn giúp cố định vị trí mỗi người, hạn chế va chạm lẫn nhau khi xe phanh gấp hoặc xoay ngang.

- Tăng hiệu quả túi khí: Dây an toàn giúp cơ thể ở đúng vị trí khi túi khí bung, tối ưu hóa hiệu quả bảo vệ.

Nâng cao nhận thức và sử dụng dây an toàn

Mặc dù đã được chứng minh hiệu quả, việc sử dụng dây an toàn vẫn chưa được phổ biến rộng rãi tại một số quốc gia. Nâng cao nhận thức cộng đồng về tầm quan trọng của dây an toàn là trách nhiệm chung của mỗi cá nhân, tổ chức và chính phủ.

Nhiều chiến dịch tuyên truyền, giáo dục về an toàn giao thông đã được triển khai nhằm khuyến khích người dân sử dụng dây an toàn. Các quy định pháp luật về việc bắt buộc sử dụng dây an toàn cũng được ban hành và siết chặt tại nhiều quốc gia.

Quy định về dây đai an toàn

Theo quy định, ở nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam, đều bắt buộc người lái xe và tất cả hành khách trên xe ô tô phải thắt dây an toàn khi tham gia giao thông. Trẻ em dưới 10 tuổi không được phép ngồi ghế trước của xe ô tô đang chạy và phải sử dụng ghế ngồi dành riêng cho trẻ em được cố định bằng dây đai an toàn.

Người điều khiển, hành khách ngồi trên xe không thắt dây đai ô tô còn được xem là vi phạm luật và có nguy cơ xử phạt hành chính từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng (Căn cứ Điều 5, Nghị định 100/2019/NĐ-CP).

Quy định đăng kiểm dây an toàn ô tô

Dây an toàn là bộ phận quan trọng đảm bảo an toàn cho người lái và hành khách trong xe ô tô. Việc kiểm tra và đảm bảo dây an toàn hoạt động hiệu quả là vô cùng cần thiết. Do đó, quy định đăng kiểm dây an toàn ô tô đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn giao thông.

Theo quy định hiện hành, dây an toàn ô tô khi tham gia đăng kiểm phải đáp ứng các yêu cầu sau:

- Số lượng: Xe ô tô phải trang bị đủ dây an toàn cho tất cả các vị trí ngồi trên xe.

- Tình trạng: Dây an toàn không được rách nát, sờn cũ, phai màu, hoen gỉ, biến dạng hay có bất kỳ hư hỏng nào ảnh hưởng đến khả năng hoạt động.

- Chức năng: Khóa dây an toàn phải hoạt động trơn tru, dễ dàng cài đặt và tháo gỡ. Dây an toàn phải có thể tự thu hồi và cuộn lại dễ dàng.

- Lắp đặt: Dây an toàn phải được lắp đặt đúng vị trí, đảm bảo cố định người ngồi khi xảy ra va chạm.

Vẫn còn nhiều vi phạm

Bên cạnh những nỗ lực chung, vẫn còn nhiều trường hợp vi phạm quy định về sử dụng dây an toàn. Một số vi phạm phổ biến bao gồm:

Sử dụng chốt giả: Một số người sử dụng chốt giả để đánh lừa hệ thống báo động trên xe, nhưng điều này tiềm ẩn nguy cơ cao khi xảy ra tai nạn.

Thắt dây an toàn sau lưng: Việc thắt dây an toàn sau lưng không có tác dụng bảo vệ người ngồi trong xe khi xảy ra va chạm.

Để dây dưới nách: Đây là cách thắt dây an toàn sai quy định và có thể gây nguy hiểm tính mạng khi lái xe.

Dây an toàn là một phát minh đơn giản nhưng mang lại hiệu quả to lớn trong việc bảo vệ an toàn cho người tham gia giao thông. Sử dụng dây an toàn đúng cách là trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi cá nhân để góp phần xây dựng một môi trường giao thông an toàn và văn minh. Hãy luôn thắt dây an toàn cho bản thân và những người thân yêu trước mỗi hành trình để cùng nhau hướng đến một tương lai an toàn trên mọi cung đường.

Viên Huy